شیراز، شهر

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی


شیراز، شهر
استان فارس
شهرستان شیراز
جمعیت ۱,۲۲۷,۳۳۱ نفر(۱۳۸۵ش)
موقعیت ۶۸۸کیلومتری جنوب شرقی تهران، سر راه اصفهان به کازرون و بوشهر و داراب
نوع اقلیم معتدل مایل به گرم و خشک
ارتفاع از سطح دریا ۱,۵۴۰متر
برخی بناها قصر ابونصر، برم دلک، قلعۀ بندر، مسجد جامع عتیق (که یعقوب لیث آن را ساخت)، مسجد نو، شاه‌چراغ، مقبرۀ آبش خاتون، مدرسۀ خان، آستانۀ سید علاءالدین حسین، تکیۀ هفت‌تن، تخت ضرابی، مسجد نصیرالملک، مدرسۀ وکیل، باغ جهان‌نما، عمارت کلاه‌فرنگی در باغ نظر، ارگ کریم‌خانی، آرامگاه سعدی، آرامگاه حافظ، باغ ارم، بقعۀ سر میرمحمد، بقعۀ بی‌بی دختران، بقعۀ شاه‌میرعلی بن حمزه، بقعۀ سید حاج غریب، مقبرۀ داعی شیرازی، مقبره شاه‌منصور آل مظفر، تکیۀ چهل‌تن، قبر شاه‌شجاع، آرامگاه خواجوی کرمانی، آرامگاه خواجه عمادالدین محمود کرمانی، مسجد مشیرالملک، امامزادۀ زنجیری، قنات رکن‌آباد، و دروازه قرآن

شیراز، شهر

دروازه قرآن، شيراز

واقع در استان فارس، مرکز اداری شهرستان شیراز و استان مذکور، با ارتفاع ۱,۵۴۰متر. در منطقه‌ای کوهپایه‌ای در ۶۸۸کیلومتری جنوب شرقی تهران، سر راه اصفهان به کازرون و بوشهر و داراب، قرار دارد. از مهم‌ترین گره‌های مواصلاتی ایران است. اقلیم آن معتدل مایل به گرم و خشک و جمعیت آن ۱,۲۲۷,۳۳۱ نفر است (۱۳۸۵). سابقۀ شیراز به زمان ساسانیان می‌رسد. ابوموسی اشعری و عثمان بن ابی‌العاص در اواخر خلافت عُمَر، شیراز را تصرف کردند. ولید بن عبدالملک خلیفۀ اموی، شهر را بازسازی کرد و صمصام‌الدوله یا سلطان‌الدولۀ دیلمی بارویی با دوازده دروازه بر گرد شهر شیراز احداث کرد. امیرتیمور گورکان (۷۷۱ش) به شیراز رسید و از حافظ، شاعر بزرگ، دیدن کرد و شاه‌منصور آل مظفر را کشت. افغان‌ها در ۱۱۰۳ش شیراز را تصرف کردند و کریم‌خان زند آن‌جا را پایتخت خود قرار داد و بارویی در اطرافش کشید و خیابان‌هایش را سنگ‌فرش کرد و عمارتی زیبا و بازاری شایسته، موسوم به بازار وکیل، و نیز مسجد وکیل و حمام وکیل را در آن ساخت. ازجمله آثار تاریخی و دیدنی این شهر است: قصر ابونصر، برم دلک، قلعۀ بندر، مسجد جامع عتیق (که یعقوب لیث آن را ساخت)، مسجد نو، شاه‌چراغ، مقبرۀ آبش خاتون، مدرسۀ خان، آستانۀ سید علاءالدین حسین، تکیۀ هفت‌تن، تخت ضرابی، مسجد نصیرالملک، مدرسۀ وکیل، باغ جهان‌نما، عمارت کلاه‌فرنگی در باغ نظر، ارگ کریم‌خانی، آرامگاه سعدی، آرامگاه حافظ، باغ ارم، بقعۀ سر میرمحمد، بقعۀ بی‌بی دختران، بقعۀ شاه‌میرعلی بن حمزه، بقعۀ سید حاج غریب، مقبرۀ داعی شیرازی، مقبره شاه‌منصور آل مظفر، تکیۀ چهل‌تن، قبر شاه‌شجاع، آرامگاه خواجوی کرمانی، آرامگاه خواجه عمادالدین محمود کرمانی، مسجد مشیرالملک، امامزادۀ زنجیری، قنات رکن‌آباد، و دروازه قرآن.