شیروانی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شیروانی

از گویش‌های کُردی کُرمانجی که در شیروان خراسان به آن سخن می‌گویند و به قوچانی و جابانی نزدیک است. واکه‌های شیروانی عبارت‌اند از: مصوت‌های مرکب /ay/، /uy/ و /aw/ و نیمه‌مصوت /w/. تغییر و تبدیل‌ها: تبدیل /a/ به /e/ در ev «لَب»؛ تبدیل /b/ به /v/؛ حذف صامت /d/ در zu «زود»؛ حذف صامت /z/ پایانی در ru «روز/خورشید». مضاف‌الیه پس از مضاف می‌آید و نشانۀ آن کسره است. صفت بعد از موصوف است و نشانۀ آن براساس هماوایی با مصوت آخر /-e/ یا /-i/ و در مورد جمع /-a/ است. همچون دیگر گویش های کردی صرف فعل حالت ارگیتو دارد: dim az we «او مرا دید»، برخی از واژگان شیروانی: bri «ابرو»، xue «نمک»، xwaye «خدا»، daw «دوغ»، derang «دیر»، qol «کوتاه»، baz «گوسفند»، hiv «ماه/مهتاب»، و gujji «سگ».