شیر یا خط

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

شیر یا خط

از انواع پِشْک انداختن، و در بازی‌ها و شرط‌بندی‌های میان دو نفر یا دو گروه، به هوا پرتاب‌کردنِ یک سکه، برای تعیین نقش دو طرفِ شرکت‌کننده یا تعیین افتادن قرعه به نام کسی. شخصِ ثالث، اعم از داور یا اوستا، یا یکی از طرفینِ بازی که اصلح شناخته می‌شود، پس از آن‌که دو طرف، یا نمایندۀ دو طرف تعیین کردند خواهانِ کدام روی سکه‌اند، سکه را چرخان، به هوا پرتاب می‌کند. پس از قرارگرفتن و ساکن‌ماندنِ سکه بر زمین، نقشِ طرفین مشخص می‌شود. امروزه حتی برای تعیین زمین بازیِ دو گروه در برخی ورزش‌ها، مانند فوتبال، عمل شیر یا خط انجام می‌گیرد. وجه تسمیۀ آن به «شیر یا خط» در زبانِ فارسی به شکلِ سکه‌های دورۀ پهلوی برمی‌گردد که در یک طرف آن نقش شیر و خورشید و در طرفِ دیگرش خطی به قطر سکه برجسته‌کاری شده بود.