صابر، علی اکبر (شماخی ۱۸۶۲ـ ۱۹۱۱)
صابر، علیاکبر (شماخی ۱۸۶۲ـ ۱۹۱۱)
(نام اصلی: میرزا علیاکبر طاهرزاده) شاعر، متفکر انقلابی و طنزپرداز آذربایجانی. در۱۸۷۴ پس از گذراندن مکتب به مدرسۀ جدید باکو راه یافت و از محضر سید عظیم شروانی بهره گرفت. در ۱۸۸۴به خراسان رفت و از مشهد و دیگر شهرهای آن دیدن کرد و به بخارا نیز سفر کرد. صابر کار جدی خود را با روزنامۀ ملانصرالدین شروع کرد و در این روزنامه بیشتر با نام مستعار هوپهوپ مطلب نوشت. در ۱۹۰۸ مدرسۀ امید را تأسیس کرد، اما پس از یکسال بهدست مرتجعان بسته شد. در ۱۹۱۰ به باکو رفت و در مدرسۀ «جمعیت نشر معارف» به تدریس زبان فارسی و تعلیمات دینی پرداخت. در باکو در چاپخانهای کار کرد و از نزدیک با قشر کارگر آشنا شد. به شعر طنز ماهیتی انقلابی داد و از ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۱ حدود بیست قطعه شعر دربارۀ انقلاب مشروطۀ ایران سرود. علیاکبر دهخدا در طنزپردازی از صابر پیروی میکرد. صابر در اشعار خود از مسائلی چون فقر مردم، فرهنگ ارتجاعی حاکم بر مردم، زندگی رقتبار زنان و دیکتاتوری تزار یاد میکرد. اشعار صابر به فارسی، روسی، اوکراینی، ارمنی، گرجی و تاتاری ترجمه شده است. از آثار اوست: هوپهوپنامه، مجموعۀ اشعاری به طنز (باکو، ۱۹۱۴) که بهدست احمد شفایی به فارسی ترجمه شده است (باکو، ۱۹۶۵)؛ مقالات صابر (باکو، ۱۹۶۲).