صابون

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صابون (soap)

مخلوطی از نمک‌های سدیم[۱] حاصل از انواع اسیدهای چرب[۲]، ازجمله اسید پالمیتیک[۳]، اسید استئاریک[۴]، و اسید اولئیک[۵]. صابون براثر واکنش هیدروکسید سدیم[۶] (سودسوزآور[۷]) یا هیدروکسید پتاسیم[۸] (پتاس سوزآور[۹]) با چربی حیوانات یا چربی‌هایی با منشأ گیاهی به‌دست می‌آید. صابون مادۀ شوینده‌ای است که چرک و آلودگی و چربی را با آب ازبین می‌برد. رومیان با مخلوطی از ماسه و روغن شست‌و‌شو می‌کردند، ولی جالینوس[۱۰] در قرن ۲م نام مواد قلیائی را که برای شست‌وشوی بدن از آن استفاده می‌شد، صابون نامید. صابون واژه‌ای لاتینی است که از آن زبان وارد زبان عربی و فارسی شده است. در ایران در گذشته خاکستر چوب و پیه همراه با آب برای شست‌و‌شو به کار می‌رفت. این خاکستر که حاوی مواد قلیایی بود از سوزاندن برخی گیاهان مانند اُشنان به‌دست می‌آمد و به آن شَخار می‌گفتند. از گیاه چوبک هم برای شست‌و‌شو و پاک‌کردن چرک و چربی استفاده می‌شد. نیز← چوبک

 


 

  1. sodium
  2. fatty acids
  3. palmitic acid
  4. stearic acid
  5. oleic acid
  6. sodium hydroxide
  7. caustic soda
  8. potassium hydroxide
  9. caustic potash
  10. Galen