صاحب قران

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صاحب‌قَران
(یا: صاحب‌قِران) کسی که ولادت او با قِران سیارات (خصوصاً سیارات سعد مانند: زهره، مشتری) همزمان باشد. این تقارن با فاصلۀ زمانی طولانی واقع می‌شود و مولود چنین لحظه‌ای را بزرگ می‌دانند. تا پیش از امیرتیمور از این واژه به‌عنوان اسم خاص استفاده نمی‌شد. صاحب‌قران به کسی گفته می‌شد که بر هم‌ردیفان خود امتیاز ویژه‌ای داشت. یعقوب لیث را درویشان خراسان، هنگام سفر به نیشابور صاحب‌قران خواندند؛ یا نظامی عروضی رودکی را صاحب‌قران شاعران نامیده است. در دورۀ مغول، وزرای بزرگ، چون جوینی‌ها و رشیدالدین فضل‌الله، را صاحب‌قران خواندند. تیمور نخستین کسی بود که به صاحب‌قران ملقب شد. ناصرالدین‌شاه قاجار نیز در سال سی‌ام (۱۲۹۳ق) سلطنت لقب صاحب‌قران یافت. در ایران صاحب‌قران نام سکه‌ای بوده است. این واژه بر روی بسیاری از سکه‌های دورۀ صفوی و قاجاری دیده می‌شود.