صاع

صاع
(با صورت جمعِ صواع) پیمانه و مقیاسی قدیمی در برخی از کشورهای اسلامی برای اندازه‌گیری مقدار غلات و مایعات. این مقیاس در بعضی از مناطق مقدار متفاوتی داشت؛ ازجمله در مدینه برابر با چهار رطل، در کوفه برابر با هشت رطل، در بغداد برابر با ۹ رطل و در چند جای دیگر برابر با ۶ رطل در نظر گرفته می‌شد. در سال دوم هجرت، پیامبر اسلام(ص) در مناسک مربوط به عید فطر، زکات هر شخص را معادل یک صاع یا چهار مُد مدینه تعیین کرد که از همین رو به صاع نبی معروف شد. اصولاً نسبت‌دادن واحد مقیاس گنجایش به واحد وزن نتیجه‌ای تقریبی دارد، چراکه وزن محتوای هر پیمانه به نوع جنس مظروف آن بستگی دارد. صاع نبی گنجایش ۳.۶۸۵ لیتر آب را دارد که برحسب وزن مخصوص گندم (که هکتولیتر آن برابر با ۷۷ کیلوگرم است) معادل ۲.۹۴۸ کیلوگرم گندم یا حدود سه کیلوگرم غله است. صاع نبی همان مبنای صاع شرعی است و بیشتر فقیهان آن را تأیید کرده‌اند.