صحیفه سجادیه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صَحیفۀ سَجّادِیّه
مجموعه‌ای از ۵۴ دعا از دعاهای امام سجّاد (ع) که آن را اُخت‌القرآن و انجیل اهل‌‌البیت و زبور آل محمد (ص) لقب داده‌اند و به اعتبار کمال و اهمّیت دعاهای آن صحیفۀ کاملۀ سجادّیه و هر دعا به‌منزلۀ دعای کامل، نامیده‌ شده است. برخی آن را در مقابل صحیفۀ ناقصۀ منتسب به زیدیّه دانسته‌اند ولی این ادعا محرز نشده است. صحیفۀ سجادیه متضمّن دعاهای مختلف در حالات و زمان‌ها و مکان‌های مقدّس است و در آن اصول اعتقادی و تربیتی و معارف دینی با فصیح‌ترین جملات و جامع‌ترین کلمات و محکم‌ترین دلایل و رساترین تعبیرات در قالب دعا تبیین شده است. این مجموعه از طریق امام باقر (ع) و فرزند ایشان زید روایت شده و در اکثر اجازات علمای شیعۀ امامیه و زیدیه و جمعی از علمای عامّه از آن یاد شده است. چند اِستدراک از ادعیۀ این مجموعه فراهم آمده است؛ مانند الصحیفة السجادیّةالثانیة، از شیخ حرّ عاملی؛ الصحیفة السجادیة الثالثة، از میرزا عبدالله افندی؛ الصحیفة‌السجادیة‌الرابعة، از میرزا حسین نوری. شرح‌ها و توضیحاتی نیز بر صحیفۀ سجادیه تألیف کرده‌اند؛ معروف‌ترین آن‌ها: ریاض‌السالکین، تألیف سیدعلی‌خان مدنی شیرازی؛ حدایق‌الصالحین، از شیخ بهائی، که تنها «حدیقۀ هلالیۀ» آن برجای مانده و چاپ شده است؛ شرح‌های مجلسی اول و دوم؛ شرح کفعمی؛ شرح فارسی محمد هادی مازندرانی. صحیفۀ سجادیه چاپ‌های بسیار دارد و ترجمه‌های آن به زبان‌های مختلف ازجمله فارسی و اردو و انگلیسی منتشر شده است.