صفی سبزواری، علی (سبزوار ۸۶۷ـ هرات ۹۳۹ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

صفی سبزواری، علی (سبزوار ۸۶۷ـ هرات ۹۳۹ق)

دانشمند دینی، صوفی و شاعر ایرانی. در هرات برآمد و نزد پدرش، کمال‌الدین حسین واعظ کاشفی، و عبدالرحمان جامی و رضی‌الدین عبدالغفور لاری شاگردی کرد. از جوانی به تصوّف و عرفان گرایید و از مریدان عبیدالله احرار، از مشایخ نقشبندیه، بود. پس از پیمودن مراحل تحصیل و کسب کمالات جانشین پدرش در کار وعظ و خطابه شد. پس از آخرین یورش عبیدالله‌خان ازبک به هرات، به غرچستان رفت، اما دیری نپایید که طهماسب اول صفوی این ناحیه را گشود و او به‌ناچار به هرات بازگشت. به طریقۀ نقشبندیه منسوب بود، با این همه از برخی آثار او برمی‌آید که باطناً شیعی‌مذهب بوده است. گذشته از دانش‌های دینی و تصوف، در جفر، حروف و علم اعداد و علوم غریبه نیز دست داشت. شعر نیز می‌سرود. از آثارش: رشحات عین‌الحیات در ذکر مشایخ نقشبندی (تهران، ۱۳۵۶ش)؛ لطائف‌الطوائف در قصص و حکایات مختلف (تهران، ۱۳۳۶ش)؛ کشف‌الاسرار در سحر و جادو و طلسم که تهذیبی از اسرار قاسمی نوشتۀ پدرش است (بمبئی، ۱۳۲۸ق)؛ منظومۀ محمود و ایاز؛ حرزالامان من فتن‌الزمان در خواص آیات و حروف مقطعۀ قرآن؛ مخارج حروف؛ انیس‌العارفین.