طاهر بن محمد صفاری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

طاهِر بن محمّد صفّاری (سیستان ۲۶۹ـ بغداد بعد از ۳۱۰ق)
سومین امیر (حک: ۲۸۷ـ۲۹۶ق) سلسله صفّاری. طاهر پسر محمد بن عمرو و نوۀ عمرولیث بود که پس از درگذشت پدرش، در ۲۷۴ق، همراه برادرش یعقوب، تحت حمایت پدربزرگ خود قرار گرفت. پس از اسارت عمرولیث به‌دست امیر اسماعیل سامانی، این دو از میدان گریختند. سپس بزرگان دولت صفاری آن‌ها را به امارت برداشتند و در محرم ۲۸۷ق خطبه به نام آن‌ها خواندند. تلاش او برای تصرف فارس و خوزستان با مقاومت سپاه معتضد، خلیفۀ عباسی، روبه‌رو شد. خلیفه با ارسال منشور امارت سیستان برای امیراِسماعیل سامانی، او را به جنگ با طاهر تحریک کرد و طاهر ناچار به عقب‌نشینی شد. با مرگ خلیفه، طاهر، یعقوب را به نیابت خود گماشت و با شتاب فارس را تصرف و در ۲۹۱ق، با خلیفۀ جدید، مکتفی، صلح کرد و امارت فارس را به اقطاع گرفت. از آن پس، به‌دلیل خوش‌گذرانی و غفلت طاهر و یعقوب در امور ملک‌داری زمینۀ ضعف شدید قدرت صفاریان فراهم شد. سرانجام با شورش فارس و پیشروی لیث بن علی و تطمیع سران سپاه صفاری عملاً قدرت از طاهر منتزع شد. او را همراه یعقوب دستگیر و روانۀ بغداد کردند. آن‌ها تا سالیان بعد نیز در بغداد ماندند و ظاهراً در همان‌جا درگذشتند.