طخاری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

طُخاری
(یا: تُخاری) از زبان‌های خاموش هندو اروپایی، رایج در شمال ترکستان چین، حوضۀ رود تاریم، در هزارۀ اول میلادی. بر پایۀ چند دست‌نوشتۀ متعلق به قرون ۶ـ ۸م، طخاری زبان مردم ساکن میان سغُد و بامیان یعنی باکتریای قدیم بود که طُخارستان نامیده می‌شد. طخاری به ختنی بسیار نزدیک است. در دست‌نوشته‌های اویغوری آن را توغْری یا توخْری خوانده‌اند. آثاری که در تورفان به‌دست آمده است متون بودایی‌اند، اما طخاری غربی علاوه بر متون بودایی شامل متون غیردینی هم می‌شود و به احتمال زیاد زبان محاورۀ مردم نیز بوده است. در طخاری نوعی خط یونانی استفاده می‌شد. در طخاری غربی چند متن مانوی به خط مانوی دیده می‌شود که یکی از آن‌ها به اویغوری ترجمه شده است. الفبای طخاری دارای ۲۵ حرف است که یک حرف بیشتر از یونانی است.