طهمورث

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

طَهْمورِث‌

(یا: تَهمورِث) معروف‌ به‌ دیوبند و زیناوند، بنا بر اَوِستا‌، پسر وَیوَنگهان‌ و سومین‌ شاه‌ پیشدادی‌. فردوسی‌ در شاهنامه او را پسر هوشَنگ‌ می‌داند. به‌ روایت‌ شاهنامۀ فردوسی‌، طَهمورِث‌ پس‌ از هوشنگ‌ به‌ پادشاهی‌ رسید. پشم‌ و موی‌ گوسفند و دیگر چهارپایان‌ کوچک‌ را برید و به‌ مردم‌ خود رشتن‌ و بافتن‌ را آموخت‌. همچنین،‌ ماکیان‌ را خانگی‌ کرد. وزیر طهمورث‌ خردمندی‌ به‌ نام‌ شهرَسپ‌ بود که‌ کارها را نظام‌ بخشید. در رام‌ یَشت،‌ از اَوِستای‌ متأخر می‌خوانیم‌ که‌ طهمورث‌ زیناوند از فرشتۀ‌ هوا خواست‌ که‌ او را بر همۀ‌ مردمان‌، دیوان‌، جادوان‌ و پریان‌ چیره‌ کند. طهمورث‌ دو گروه‌ از ایشان‌ را به‌ بند کشید. برخی‌ از دیوان‌ که‌ درمانده‌ و خسته‌ شده‌ بودند زنهار خواستند و نوشتن‌ سی‌ نوع‌ خط‌ را به‌ طهمورث‌ آموختند. او اهریمن‌ را به‌ پیکر اسب‌ درآورد و تا انتهای‌ زمین‌ سواری‌ کرد. طهمورث‌ پس‌ از سی‌ سال‌ فرمانروایی‌ درگذشت‌. مدت‌ فرمانروایی‌ طهمورث‌ را ۴۰۰ سال‌ و ۱۰۰۰ سال‌ نیز نوشته‌اند. فرانَک،‌ مادر فریدون و آبتین‌ را از نسل طهمورث‌ می‌داند.