طی
طَی
(یا: طیئ؛ منسوب به آل طایی) قبیلۀ بزرگ عرب قحطانی. از قبایل یمنی‌الاصل که پس از یورش‌های قبیلۀ ازد ناگزیر از یمن به حدود مدینه مهاجرت کردند. این قبیله مشتمل بر صدها تیره و طایفۀ کوچک و بزرگ است که مشهورترین آن‌ها عبارت‌اند از بنوحارث، بنولام، بنوغوث، بنوثعل، بنوبولان، بنوهنی، بنوجرول (بزرگ‌ترین گروه طاییان) و دیگر قبایل. اینان در آغاز در کوه‌های معروف اجأ و سلمی در حوالی مدینه سکونت کردند و پس از مدتی به‌تدریج در نواحی کوهستانی و دشتی نجد در عربستان، عراق و شام پراکنده شدند. طاییان با پادشاهان ایران روابط خوبی داشتند، چنان که خسرو پرویز پس از کشته‌شدن نعمان (پادشاه حیره که داماد این قبیله بود و در جنگ با خسرو پرویز شکست خورد و به طاییان پناهنده شد اما طاییان به حمایت از خسرو پرویز او را نپذیرفتند)، ایاس بن قبیصه، از مردم این قبیله را پادشاه حیره کرد (۶۰۲ـ۶۱۱م). او در نبرد ذوقار فرماندۀ سپاهیان ایران و عرب شد. فلس نام بت این قبیله بود که به فرمان پیامبر (ص) و به‌دست امام علی (ع) ازبین رفت. طاییان در ۹ق اسلام آوردند و در جنگ نهاوند شرکت کردند. عروة بن زیدالخیل طایی پس از غلبه بر دیلمیان و رازیان دستبی، بلوکی مشترک بین ری و همدان، را گشود. شهر نریروسوق جابروان از ساخته‌های طاییان آذربایجان است. جیب بن اوس مشهور به ابی‌تمام شاعر بزرگ عرب و حاتم طایی، سخاوت‌پیشۀ بزرگ و نامدار عرب از طاییان بودند. مردم قبیلۀ طی به لهجۀ ویژۀ خود تکلم می‌کردند.