طیف سنج
طیف‌سنج (spectrometer)
در فیزیک و اخترشناسی، سنجش‌افزاری برای بررسی اجزای سازندۀ نور گسیل‌شده از هر منبع. گسترۀ طول موج‌ها یا طیف گسیل‌شده از هر منبع بستگی به اجزای سازندۀ آن دارد و برای تعیین ترکیب شیمیایی منبع به‌کار می‌رود. نوع ساده‌تر طیف‌سنج را فقط برای تجزیه و تحلیل نور مرئی به‌کار می‌برند. پرتوهای ورودی ابتدا در کولیماتور یا موازی‌ساز[۱] به‌صورت باریکه‌ای موازی درمی‌آیند. این باریکه پس از برخورد با توری پراش[۲] یا منشوری[۳] که روی میزی چرخان نصب شده است، به طیف تجزیه می‌شود. هریک از رنگ‌های موجود در باریکۀ ورودی را با چرخاندن میز در دوربین طیف‌سنج می‌توان دید و زاویۀ انحراف هر رنگ را می‌توان روی مقیاسی دایره‌ای اندازه‌گیری کرد. براساس اطلاعات حاصل، طول موج رنگ‌های نور مقایسه می‌شوند. از طیف‌سنج‌ها در اخترشناسی برای بررسی تابش الکترومغناطیسی[۴] گسیل‌شده از ستاره‌ها و دیگر اجسام آسمانی استفاده می‌کنند. اطلاعات طیف‌شناختی حاصل را برای تعیین ترکیب شیمیایی ستاره‌های دوردست یا برای اندازه‌گیری انتقال به سرخ[۵] به‌کار می‌گیرند. انتقال به سرخ پدیده‌ای مرتبط با انبساط عالم است و برای محاسبۀ سرعت دورشدن ستاره‌ها از زمین به‌کار می‌رود.