ظفرنامه شامی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ظَفَرنامۀ شامی
(یا: تاریخ‌ فتوحات‌ امیرتیمور گورکانی) کتابی‌ به‌ فارسی‌ در فتوحات‌ تیمور از نظام‌الدین‌ شامی‌ (قرن ۹ق). این‌ اثر که آغاز تألیف آن ۸۰۴ق بوده و حوادث ۸۰۶ق نیز در‌ آن آمده است به‌ دستور امیرتیمور نگارش‌ یافته‌ و از کتاب‌های‌ قدیم تاریخی‌ دربارۀ‌ زندگی‌ و فتوحات‌ تیمور است‌. دانسته‌های مؤلف‌ دربارۀ تیمور از مشاهدات یا شنیده‌های وی بوده‌ است‌. بیشتر تواریخی‌ که‌ پس‌ از او نوشته‌ شده‌ مستقیم‌ یا غیرمستقیم‌ از او نقل‌ کرده‌اند. شرف‌الدین‌ یزدی‌ در ظفرنامۀ ‌خود از ظفرنامۀ‌ شامی‌ بدون‌ اشاره‌ به‌ نام‌ کتاب‌ بسیار نقل‌ کرده‌ است‌. نثر کتاب‌ به‌‌اصرار تیمور بسیار ساده‌ و بی‌تکلف‌ بوده‌ و در عین‌ اختصار به‌‌دقت‌ تحریر شده‌ است‌. گویا تیمور به‌ مؤلف‌ دستور داده‌ بود‌ کتاب‌ را به‌گونه‌ای‌ ترتیب‌ دهد که‌ عامه‌ بفهمند و بزرگان‌ ایراد نگیرند. مؤلف‌ در آغاز کتاب‌ چند صفحه‌ای‌ را به‌ کلیات‌ احوال‌ چنگیز و جانشینان او تا تیمور پرداخته‌ است‌. وی‌ جنایات‌ تیمور را مشیت‌ و تقدیر الهی‌ خوانده‌ است‌. در ۸۱۴ق نیز حافظ ابرو به فرمان شاهرخ ذیلی بر این کتاب نوشته است. این‌ کتاب‌ نخستین‌بار به‌کوشش‌ فلیکس‌ تاوئر (۱۹۳۷ پراگ‌) به‌چاپ‌ رسید. سپس‌ در ایران‌ پناهی‌ سمنانی‌ آن را به‌صورت افست‌ منتشر کرد (۱۳۶۳ش‌).