عاصم افندی، احمد (عینتاب ۱۱۶۸ـ استانبول ۱۲۳۵ق)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

عاصِمْ اَفَنْدی، احمد (عینتاب ۱۱۶۸ـ استانبول ۱۲۳۵ق)

(معروف‌ به‌: مترجم‌ عاصم‌) تاریخ‌نگار، لغت‌شناس‌ و شاعر عثمانی‌. پس‌ از فراگیری‌ زبان‌های‌ فارسی‌ و عربی‌ و علوم‌ اسلامی‌ و ادبی‌، کاتب‌ دادگاه‌ و سپس‌ کاتب‌ بطال‌ پاشازاده‌ محمد نوری‌ پاشا شد. پس‌ از اعدام‌ بطال‌ پاشا، عاصم‌ به‌‌ناچار به‌ کیلیس‌ گریخت‌ (۱۲۰۴ق). پس‌ از هشت‌ ماه‌ به‌ استانبول‌ رفت‌ و به‌تدریس‌ پرداخت‌. سپس‌ وقایع‌نویس‌ دربار عثمانی‌ شد. وی‌ برهان‌ قاطع‌ را به‌ ترکی‌ برگرداند و مداخل‌ تازه‌ای‌ بر آن‌ افزود و آن‌ را تبیان‌ نافع‌ در ترجمۀ‌ برهان‌ قاطع‌ نامید (۱۲۱۴ق) و به‌ سلطان‌ سلیم‌ سوم‌ عثمانی‌ پیشکش‌ کرد. پس‌ از آن، قاموس‌ المحیط‌ فیروز آبادی‌ را از عربی‌ به‌ ترکی‌ ترجمه‌ کرد. وی‌ به‌‌سبب‌ ترجمۀ‌ این‌ دو فرهنگ‌ به‌ مترجم‌ عاصم‌ مشهور شد. عاصم‌ به‌ فارسی‌، عربی‌ و ترکی‌ شعر می‌سرود و به‌ زبان‌ فرانسه‌ آشنا بود.