عالم خان منغیتی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

عالَم‌خان مَنْغیتی (کرمینه ۱۸۸۰ـ کابل ۱۹۴۴)

فرزند امیر عبدالاحد، آخرین‌ امیر منغیتی‌ بخارا (حک: ۱۹۱۱ـ۱۹۲۰). در سن‌پترزبورگ دانش آموخت و در ۱۸۹۶، پس از پایان تحصیلات از طرف دولت روسیه ولیعهد بخارا شد. دوازده سال حکمران قرشی (نخشب) بود و پس از درگذشت پدر جانشین او شد. در آغاز جنگ جهانی اول از نیکلای دوم، تزار روسیه، لقب ژنرالی گرفت. در ۱۹۲۰ درپی حملۀ بلشویک‌ها از بخارا به غجدوان گریخت. بلشویک‌ها خاندان منغیتی را برانداختند و در بخارا حکومت جمهوری بنیاد کردند. در ۱۹۲۱ به کابل رفت اما مناسبات خود را با آسیای میانه حفظ کرد. او از حامیان قیام باسماچیان بود. کتابی نیز در خاطرات خود نوشت و آن را تاریخ حزن‌الملل بخارا نامید. این کتاب به‌کوشش حاجی یوسف مقیم بای در پاریس (۱۹۲۸) و همچنین در ایران نیز به‌چاپ رسیده است (۱۳۷۳ش).