عدد (دستور زبان)
عدد (دستور زبان)
در دستور زبان فارسی، از انواع صفت و وابستۀ اسم است که شمار و ترتیبِ هستۀ خود (معدود) را نشان دهد. اعداد به چهار گروهِ اصلی، ترتیبی، کسری، و توزیعی تقسیم می‌شود. ۱ـ عددِ اصلی: عددی که بدون پیشوند و پسوند، غالباً قبل از هستۀ خود (معدود) آید، مثلِ «یک نفر، هزارسال، صدها کتاب»؛ ۲. عدد ترتیبی: عددی که قبل یا بعد از هستۀ خود آید و ترتیبِ قرارگرفتنِ هسته را نشان دهد. از عدد اصلی+پسوندِ «ـُم» یا «ـُمین» ساخته می‌شود، مثل «سال دهم، چهارمین نفر»؛ ۳. عدد کسری: عددی که بر بخشی از معدود خود، دلالت می‌کند، مثل «دوپنجم، پنج‌یک، هشتاددرصد»؛ ۴. عدد توزیعی: عددی که دلالت بر تقسیم معدود خود به بخش‌های مساوی کند، مثلِ «یک‌یک، ده‌تاده‌تا، دوبه‌دو». غالباً درجمله نقش قیدی دارد.