علی اکبر برهان
علی اکبر برهان (تهران ۱۳۲۴ - مکه ۱۳۷۸ق)
فقیه، مجتهد و استاد حوزۀ علمیه تهران. او مؤسس مدرسۀ علمیه در مسجد لرزاده و نیز از مبلغین شیعه در قرن 14ق است. در خانواده‌ای متدین متولد شد. پدرش میرزا علی، از کسبه‌های معروف، متدین و مؤمن تهران بود. علی اکبر برهان، مقدمات و قسمتی از سطوح اولیۀ علوم الهی را در تهران نزد اساتیدی همچون سید محمد قصیر، شیخ علی رشتی و سید محمد استرآبادی فرا گرفت. سپس برای ادامه تحصیل، رهسپار نجف اشرف شد و مدت سه سال نیز در این شهر اقامت داشت. آن گاه، به ایران بازگشت و مدت یک سال هم در تهران اقامت گزید و به تحصیل دانش پرداخت.
او برای درک و بهره‌مندی از فضای علمی حوزۀ تازه تأسیس علمیۀ قم، وارد این شهرستان مذهبی شد و توانست سطوح عالیۀ فقه و اصول را نزد مرحوم آیت‌اللّه حاج شیخ محمدعلی حائری قمی به اتمام برساند. آن گاه برای نیل به اهداف والای علمی و معنوی، وارد جلسات درسی خارج فقه و اصول اعاظم بزرگ حوزۀ قم شد. در قم، کفایه و مکاسب را نزد عبدالکریم حائری یزدی خواند و مجدد رهسپار نجف شد. او برای بهره‌گیری بیشتر از فضای علمی و معنوی حوزۀ کهنسال نجف اشرف بود که بار دیگر عازم عتبات عالیات شد تا از محضر عالمان آن سامان بهره ببرد؛ اشخاصی همچون سید ابوالحسن اصفهانی، میرزا محمّدحسین نائینی، شیخ محمّدکاظم شیرازی، سیدمحمود شاهرودی، و سیدعلی آقای قاضی. علی اکبر برهان، در نجف نزد سید ابوالقاسم خویی و مرحوم بزرگ اصفهانی نیز به تحصیل پرداخت و پس از اخذ اجازات عالیه اجتهاد و نیل به مقامات والای علمی و سیر و سلوک عرفانی، همانند بسیاری از عالمان به تدریس سطوح پرداخت.
پس از سقوط رضاخان در شهریور ۱۳۲۰ش، او با این نیت و ذهنیت که تأسیس مدرسه و تربیت طلاب برای ایران ضروری است، عازم تهران شد و مدارس علمیه‌ای را تأسیس کرد و به تبلیغ و خدمات دینی پرداخت.
مسجد و مدرسۀ علمیه لرزاده، واقع در خیابان لرزاده، از جمله فعالیت‌های دینی، اجتماعی و فرهنگی آیت‌اللّه برهان بود. در آن زمان، مدرسۀ لرزاده جایی پرت و دورافتاده و محصور در بیابان بود. پس از رحلتش در ۱۳۴۰ش، آیت‌اللّه حاج شیخ علی فلسفی تنکابنی و استاد عمید زنجانی از ائمّه جماعت این مسجد بودند.
علاوه بر مدرسۀ علمیه لرزاده در تهران، دبستان و دبیرستان پسرانه و دخترانۀ برهان، و مدرسۀ علمیه برهانیۀ شهر ری، جنب صحن و مسجد عتیق و جامع ری، از جمله مدارس وی بودند. آیت‌اللّه برهان همچنین کودکستان دخترانه و پسرانه‌ای داشت که خودش سرپرستی می‌کرد و در آن ها به آموزش و پرورش کودکان می پرداخت.
آیت‌اللّه برهان علاوه بر خدمات اجتماعی، خدمات علمی و آثار قلمی نیز داشت که عبارت‌اند از: رساله‌ای در عدالت؛ تعلیقه‌ای بر مکاسب؛ تفسیر سورۀ یوسف موسوم به «احسن المجالس»؛ بشائر النبویه؛ رساله‌ای در حدیث ایّام؛ ربیع الابرار؛ پریشان‌نامه.
او در 1340ش راهی سفر حج شد و همان جا درگذشت. پیکرش در نیمۀ ذی‌الحجه ۱۳۷۸ق، پس از انجام نماز توسط حاج شیخ حسین لنکرانی، در کنار قبر حوا به خاک سپرده شد.