غرناطی، محمد بن عبدالرحیم (۴۷۳ـ۵۶۵ق)

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

غَرناطی، محمد بن عبدالرحیم (۴۷۳ـ۵۶۵ق)
سیاح و جهانگرد اندلسی. در ۳۰سالگی ترک دیار گفت و نخستین‌بار در ۵۱۱ق از طریق جزایر ساردنی و سیسیل به اسکندریه رفت و پس از آن به قاهره عزیمت کرد. در ۵۱۶ق از دمشق به بغداد رفت و چهار سال در آن شهر اقامت گزید. پس از آن به ایران آمد و در ۵۲۵ق از طریق دریای خزر به مصب رودخانۀ ولگا رفت و دست کم سه بار به خوارزم سفر کرد و یک‌بار نیز به مجارستان رفت و سه سال در آن‌جا ماند. فرزندش ابوحامد در مجارستان باقی ماند و غرناطی به عراق بازگشت و سرانجام در ۵۶۵ق در شهر دمشق درگذشت. کتاب تحفة‌الالباب (یا تحفةالاحباب) و نخبةالاعجاب، نوشتۀ اوست. این کتاب علاوه بر ویژگی جغرافیایی خود به یک عجایب‌نامه شباهت دارد. بعضی از سیاحان و جغرافیانویسان قرون بعد، نظیر قزوینی از اخبار و اطلاعات غرناطی راجع به عجایب مناطقی نظیر جیزه و عین شمس مصر، اردبیل و کوه سبلان و دشت مغان ایران، باکو، خوارزم، زرهگران قفقاز و شهر سقسین و رودخانۀ ولگا و نواحی بلغار و ظلمات شمالی، در نوشته‌های خود بهره برده‌اند. اثر دیگر او بعض عجایب‌المغرب است.