غزلیات شکسپیر
غَزَلیات شکسپیر (The Sonnets)
مجموعه‌ای از اشعار ویلیام شکسپیر منتشرشده در ۱۶۰۹. این مجموعه ۱۵۴ غزل (سانت) دارد که بعضی از آن‌ها به شکل‌های مختلف نیز پیش‌تر منتشر شده بود اما به نظر می‌رسد که اغلب آن برای نخستین‌بار در این مجموعه چاپ شده است. احتمالاً همه غزل‌ها در دهۀ ۱۵۹۰ سروده شده‌اند. این اشعار که مجموعه‌ای از اشعار عاشقانه است در دو دسته جای می‌گیرد: از غزل ۱ تا ۱۲۶، خطاب به مردی جوان است، و مخاطب غزل‌های ۱۲۷ تا ۱۵۴ زنی جوان است. غزل‌ها که بیانگر حالات مختلف روحی است، یکی از شاهکارهای شعر دوران الیزابت به‌شمار می‌رود. مبدع غزل در نیمۀ اول قرن ۱۶ در ادبیات انگلستان تامس وایات، هنری هواردو لرد سورِی بودند که اقتباس از قالب غزلیات پترارک، شاعر قرن ۱۴ ایتالیایی، الگوی آنان بود. چند نوع غزل در ادبیات انگلیسی رایج شد. غزل‌های شکسپیر دارای چهارده مصراع است که شامل سه دسته چهار مصراعی (کواترین) و دو مصراع هم‌قافیه (کاپلت) است. معمولاً چهار مصراع نخستین غزل شکسپیری موضوع یا «مشاجره» را بیان می‌کند؛ دو کواترین بعدی متغیرهای موضوع (گاه با تغییر تند حالت بین دو کواترین) را باز می‌کنند؛ و کاپلت پایانی به ماجرا پایان می‌دهد. غزل در دوران الیزابت محبوبیت بسیار داشت و بعضی از زیباترین اشعار غنایی آن زمان در قالب غزل سروده شده است. در آن دوران چندین مجموعۀ غزل، ازجمله «استرافل و استلا» (۱۵۹۱) اثر سر فیلیپ سیدنی، «دِیلایا» (۱۵۹۲) اثر ساموئل دانیلز، و «آمورتِی» (۱۵۹۵)، اثر ادموند اسپنسر، منتشر شد. در این برهه بود که شکسپیر غزلیات خود را سرود که از لحاظ تأثیر موضوعی، خلاقیت‌های عاطفی، و غنای زبان، غزل را به اوج زیبایی رساند.