غیاث الدین محمد سام
غیاثالدّین محمّد سام (۵۳۶ـ۵۹۹ق)
از امرای (حک: ۵۵۸ـ۵۹۹ق) سلسلۀ آل شَنْسَب در ولایت غور. پسر بهاءالدین سام اول بود و در زمان امارت سلطان عَلاءُالدّین جهانسوز همراهِ برادر کوچکترش، معزالدین محمد سام، به حبس افتاد، اما چون سیفالدین غوری به سلطنت رسید هر دو را آزاد کرد. بعد از کشتهشدن سیفالدین در ۵۵۸ق، امرای غور، غیاثالدّین را به سلطنت برداشتند. وی در آغاز سلطنت، عمویش ملک فخرالدین مسعود را که مدعی سلطنت بود، شکست داد. پس از آن غیاثالدّین در ۵۶۹ق بعضی از شهرهای اطراف، چون غَزْنه را از غُزان گرفت و برادر خود، مُعِزُالدّین سام، را بر تخت غزنه نشاند. در ۵۷۱ق هرات و ۵۷۳ق بوشَنْج را گرفت و امرای سیستان، بلخ، فاریاب و مَروالرود نیز مطیع او شدند. در ۵۹۷ق به حدود نیشابور لشکر برد و آنجا را از سلطان محمد خوارزمشاه گرفت و سال بعد مرو را تصرف کرد و پس از آن تمام خراسان به تصرف او درآمد. مدت پادشاهی او حدود ۴۰ سال بود و قلمرو غوریان را گسترش داد.