فابیا، خاندان
فابیا، خاندان (Fabia gens)
در رُم باستان، از خاندانهای پاتریسین قدیمی و سرشناس. گِنس شماری از خانوادههای اشرافی با یک نام از جد مشترک بود. گنسِ فابیا، مانند چند خانوادۀ دیگر پاتریسین، احتمالاً از قوم سابین[۱] (قومی قدیمی در مرکز ایتالیا) برخاسته بودند و یکی از دو خانواده برگزارکنندۀ لوپرکالیا[۲]، جشنوارۀ رومی، بودند. ازجمله افراد گِنس فابیا، کوئینتوس فابیوس ماکسیموس رولیانوس[۳] بود؛ سرداری که از ۳۲۲ تا ۲۹۵پم پنجبار کنسول شد. دوبار هم دیکتاتور بود، در دومین نبرد از جنگهای سامنیتی[۴] جنگید، در ۳۲۵ و ۳۲۲پم پیروز شد و در سِنتینوم[۵]، بر نیروی مشترک گُل[۶]ها و سامنیت[۷]ها در ۲۹۵پم غلبه کرد. کوئینتوس فابیوس ماکسیموس کونکتاتور[۸] (تأخیرانداز) پنجبار کنسول و دوبار دیکتاتور شد. در ۲۳۳پم، با سِمت کنسولی بر لیگوریاییها[۹] پیروز و با استقبال رسمی وارد رُم شد. در زمان دیکتاتوریاش برای بار دوم در ۲۱۷پم فرمانده سپاهیان روم در نبرد با هانیبال کارتاژی[۱۰] بود. نخست از روش تدافعی او استقبال نشد؛ اما سیاست تأخیریاش در جنگ با هانیبال، که سبب شد به او لقب «تأخیرانداز» بدهند، پس از شکست سخت رومیان در کانای[۱۱] در ۲۱۶پم از سر گرفته شد. ماکسیموس در ۲۱۵پم کامپانیا[۱۲] را غارت کرد. برای پنجمینبار در ۲۰۹پم کنسول شد و تارِنتوم[۱۳] را پس گرفت. مخالف سیاست تهاجمی اِسکیپیو[۱۴] بود و در ۲۰۳پم درگذشت. کوئینتوس فابیوس پیکتور[۱۵] (ح ۲۵۴پم) نخستین مورخ نثرنویس روم بود و او را پدر تاریخ لاتین دانستهاند. در دومین جنگ گالیایی[۱۶] در ۲۲۵پم، و دومین جنگ پونی[۱۷] شرکت کرد و در ۲۱۶پم درگذشت. از کتاب سالنامه[۱۸] او که به یونانی نوشته، فقط قطعات پراکندهای باقی مانده است.