فارسنام

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فارْسنام
کتابی‌ تاریخی‌ به‌ فارسی‌ از ابن‌ بَلْخی‌ (قرن ۶ق)، در تاریخ‌ قدیم ایران و جغرافیای‌ فارس‌. مؤلف‌ کتاب‌ را به‌‌ ابوشجاع‌ محمد بن‌ ملکشاه‌ سلجوقی‌ (حک: ۴۹۸ـ۵۱۱ق) تقدیم‌ کرده‌ و در آن‌ به‌ ذکر تاریخ‌ کهن‌ ایران‌ به‌‌خصوص‌ ناحیۀ‌ فارس‌ از عهد کیومرث‌ تا زمان‌ تألیف‌ کتاب‌ (پیش‌ از ۵۱۰ق) پرداخته‌ است‌. در کتاب‌ علاوه‌‌بر تاریخ‌ طبیعی‌، اقتصادی‌ و سیاسی‌ فارس،‌ توصیف‌ اماکن‌، شهرها و آبادی‌های‌ منطقه‌ نیز آمده‌ است‌. این‌ اثر در عین‌ اختصار از متون‌ با اهمیت‌ این‌ دوره‌ محسوب‌ می‌شود و دارای‌ نثری‌ سلیس‌ و روان‌ است‌. بخش‌هایی‌ از این کتاب بارها به‌چاپ‌ رسیده‌ و متن‌ کامل‌ آن‌ نخستین‌بار به‌کوشش‌ لسترینج‌ و نیکلسون‌، با مقدمه‌ای‌ مفصل‌ به‌ زبان‌ انگلیسی‌، فهرست‌ و واژه‌نامۀ‌ فارسی‌‌ـ‌انگلیسی‌ چاپ‌ شده‌ است‌ (کیمبریج‌، ۱۹۲۱). از دیگر چاپ‌های‌ کتاب‌ به‌ چاپ‌ سید جلال‌الدین‌ تهرانی‌ می‌توان‌ اشاره‌ کرد (تهران‌، ۱۳۱۳ش).