آراگو، فرانسوا (۱۷۸۶ـ۱۸۵۳)

آراگو، فِرانْسوا (۱۷۸۶ـ۱۸۵۳)(Arago, Francois)

فرانسوا آراگو Francois Arago
زادروز	پرپینیان ۱۷۸۶م
درگذشت	۱۸۵۳م
ملیت	فرانسوی
تحصیلات و محل تحصیل	مدرسه پلی تکنیک پاریس
شغل و تخصص اصلی	فیزیک دان
شغل و تخصص های دیگر	اخترشناس
گروه مقاله	فیزیک و مکانیک

فرانسوا آراگو

فیزیک‌دان و اخترشناس فرانسوی. در پیشبرد مطالعات مقدماتی الکترومغناطیس سهم عمده‌ای داشت. در ۱۸۲۰، دریافت که چنانچه قطعه‌آهنی در داخل پیچه‌ای سیمی قرار گیرد، بر اثر عبور جریان الکتریکی خاصیت مغناطیسی پیدا می‌کند. در ۱۸۲۴، برای اولین‌بار، پیش از کشف القایش الکترومغناطیسی فارادی، توانایی قرص مسی شناور را در انحراف عقربۀ مغناطیسی مشاهده کرد. آراگو از ۱۸۱۵ با فیزیک‌دان فرانسوی، اوگوستین فرنل، در زمینۀ قطبش نور شروع به همکاری کرد و به این‌ترتیب، توانست قوانین حاکم بر آن را شرح دهد. آن‌ها، به ‌اتفاق، نظریۀ موجی نور را بنیاد نهادند.

در نزدیکی پرپینیان زاده شد، در مدرسۀ پلی‌تکنیک پاریس درس خواند، و در مؤسسۀ طول‌های جغرافیایی مشغول به‌کار بود. از ۱۸۰۹ تا ۱۸۳۰، استاد هندسۀ تحلیلی مدرسۀ پلی‌تکنیک بود. پس از آن، دبیری دایم آکادمی علوم، مدیریت رصدخانۀ پاریس و تا ۱۸۵۲ نمایندگی پیرنه زوریانتال را به‌‌عهده داشت. از نظر سیاسی، به حد افراط به چپ وابسته بود و در جریان انقلاب ۱۸۴۸، به وزارت دولت موقت رسید. در دوران وزارت او، بردگی در مستعمرات فرانسه ملغی شد.

آراگو در زمینه‌های تراکم‌پذیری، چگالی، پراش، و پاشندگی گازها نیز به تحقیق پرداخت. همچنین، سرعت صوت را بررسی، و آن را برابر با ۳۳۱.۲ متر بر ثانیه برآورد کرد. در زمینۀ آذرخش نیز پژوهش‌هایی صورت داد و چهار نوع آن را از یکدیگر متمایز ساخت. دربارۀ گرما نیز به تحقیق پرداخت. مطالعاتش در زمینۀ نجوم شامل پژوهش‌هایی دربارۀ خرمن خورشیدی و فام‌سپهر، اندازه‌گیری قطر سیارات، و عرضۀ این نظریه بود که چشمک‌زنی ستاره‌ها از تداخل نور منشأ می‌گیرد.

---