فرهنگ جبهه
فرهنگ جبهه
(نام کامل: فرهنگ جبهۀ انقلاب اسلامی ایران در جنگ تحمیلی ۱۳۵۹ـ۱۳۶۷ش) مجموعه‌ای ۶۰جلدی در قطع رقعی، شامل مجموعه افکار و اعتقادات، باورها، پسندها، دلبستگی‌ها و عرف و عادات رزمندگان ایرانی در طول ۸سال جنگ عراق علیه ایران. این فرهنگ، بخش عمدۀ تدابیر رزمندگان برای رفع نیازهای اولیه، تمایلات، تفریحات و تفننات، فعالیت‌های اوقات فراغت، و رفتار اجتماعی آن‌ها در جبهه را شامل می‌شود. از ویژگی‌های بارز این مجموعه، تنوع و پیچیدگی و عمومیت اجرای آن در جبهه است. این فرهنگ بیشتر به‌صورت شفاهی و انتقال آن سینه‌به‌سینه است و با وجود سادگی و بی‌پیرایگی، از ابتذال به دور است. فرهنگ جبهه بیانگر رفتار و روحیات ذهنی مردم در حال دفاع و تمایلات عمیق جامعۀ رزمنده است، و از این منظر اثری درخور برای شناسایی واقعی و صحیح مردم‌شناسی جنگ است. این فرهنگ درسه عرصۀ گفتاری (اصطلاحات و تعبیرات، نام‌ها و نشانی‌ها، شعارها، کلمات قصار، شوخی‌ها و حاضرجوابی‌ها، مشاهدات، امثال و حکم و ...)، نوشتاری (تابلونوشته‌ها، مکاتبات، یادگاری‌نوشته‌ها، یادداشت‌های روزانه، قطعات و مقالات، وصیت‌نامه‌ها و ...) و رفتاری (آداب و رسوم، اوقات فراغت، خلاقیت‌های، بازی‌ها، نمادها، مکاشفات، امدادهای غیبی، رؤیاهای صادقانه، هنرهای دستی و نمایشی و ...)، با روش تحقیق میدانی و براساس استقرایی ناقص در مراکز تجمع نیرو در سراسر کشور، تهیه و تنظیم و تدوین شده است. تاکنون ۴۳جلد از این مجموعه به مدیریت سید مهدی فهیمی و محسن مهرآبادی، به صاحب‌امتیازی و نشر شرکت چاپ و نشر فرهنگ‌گستر، و به سرمایه‌گذاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انتشار یافته و بقیۀ مجلدات آن در دست تدوین و چاپ است. این مجموعه مورد توجه و استقبال گسترده واقع شده است.