فقر فلسفه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فقر فلسفه (La Misère de la Philosophie)

فقر فلسفه

کتابی در نقد و پاسخِ فلسفۀ فقر پرودون، از کارل مارکس، منتشر شده به فرانسوی در ۱۸۴۷ در پاریس. این اثر شامل دو بخش است: بخش نخست دربارۀ مفاهیم ارزش مصرفی، ارزش مبادله‌ای، و کاربرد قانون تناسب میان ارزش‌ها، پول و کار اضافی است. مارکس در بخش دوم کتاب با عنوان «مابعدالطبیعۀ اقتصاد سیاسی» پس از انتقاد هجاگونه و گزنده از روش پرودون، به برخی از مسائل اساسی اقتصاد سیاسی ازجمله تقسیم کار، رقابت و انحصار، مالکیت و سود، و ائتلاف و اعتصاب کارگری پرداخته است. مارکس در فقر فلسفه کوشیده است تا اندیشه‌های خود را توضیح دهد، و این اثر در واقع طرحی از نظریۀ مارکسیستی ارزش است. او در این کتاب از اقتصاددانان، به‌مثابۀ متکلمانی انتقاد کرده که گمان می‌کنند اندیشه‌هایشان وحی الهی بوده و سوسیالیست‌های تخیلی را به سُخره گرفته است. مارکس در‌برابر پرودون که مخالفِ دیدگاه آگاهیِ عمومی با تقسیم کار بود، نشان می‌دهد که تقسیم کار یکی از وجود ضروری تحول سرمایه‌داری است، و برخلاف نظر پرودون، از حق کارگر به ائتلاف و اعتصاب حمایت کرده است.