فنلاندی، ادبیات

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

فَنْلاندی، ادبیات (Finnish literature)

بخش‌هایی از ادبیات فنلاند از قرن ۱۲ برجا مانده‌ است؛ نخستین کتاب، متن درسی مقدماتی بود که در ۱۵۴۴ به‌چاپ ‌رسید. انجیل کامل به زبان فنلاندی در ۱۶۴۲ در استکهلم منتشر شد. امّا تفوق سوئدی‌ها و زبان سوئدی بر فنلاند، از رشد ادبیات فنلاند جلوگیری کرد، تا اینکه در قرن ۱۹ الیاس لونرات[۱] با انتشار منظومۀ حماسی ملی کالِوالا[۲] در ۱۸۳۵ زمینۀ رشد مجدد ادبیات این کشور را فراهم آورد. نخستین نویسندۀ فنلاندی آلکسیس کیوی[۳] بود که کمدی کلاسیک او به‌نام هفت برادر[۴] در ۱۸۷۰ به‌چاپ ‌رسید. آغاز قرن ۲۰ شاهد ظهور عده‌ای از نویسندگان واقع‌گرا ازجمله یوهانی آها[۵] (۱۸۶۱ـ۱۹۲۱)، ایلماری کیانتو[۶] (۱۸۷۴ـ۱۹۷۰) و یوئل لهتونن[۷] (۱۸۸۱ـ۱۹۴۳) و ائینو لئینو[۸]، شاعر غزل‌سرا، (۱۸۷۸ـ۱۹۲۶) بود. میکا والتاری[۹] (۱۹۰۸ـ ۱۹۷۹) با کتاب سینوهۀ مصری[۱۰] شهرت جهانی یافت (۱۹۴۵). فرانس اِمیل سیلانپه[۱۱] (۱۸۸۸ـ۱۹۶۴) در ۱۹۳۹ برندۀ جایزۀ نوبل شد. سرباز گمنام[۱۲] اثر وا اینو لینا[۱۳] گزارش جامعی است از جنگ زمستان ۱۹۳۹. برخی از نویسندگان معاصر فنلاند عبارت‌اند از شاعرها پِنتی ساریکوسکی[۱۴] (۱۹۳۷ـ۱۹۸۳) و پاوو هاویکو[۱۵] (۱۹۳۱ـ ) و رمان‌نویس‌ها وِیو مِری[۱۶] (۱۹۲۸ـ )، آنتی توری[۱۷] (۱۹۴۴ـ ) و لینا کرون[۱۸] (۱۹۴۷ـ ).

 


  1. Elias Lönnrot
  2. Kalevala
  3. Aleksis Kivi
  4. Seitsemän veljestä/Seven Brothers
  5. Juhani Aho
  6. Ilmari Kianto
  7. Joel Lehtonen
  8. Eino Leino
  9. Mika Waltari
  10. Sinuhe egyptilä inen/Sinuhe the Egyptian
  11. Frans Emil Sillanpää
  12. Tuntematon sotilas/The Unknown Soldier
  13. Vä inö Linna
  14. Pentti Saarikoski
  15. Paavo Haavikko
  16. Veijo Meri
  17. Antti Tuuri
  18. Leena Krohn