فونک، کازیمیر (۱۸۸۴ـ۱۹۶۷)

فونْک، کازیمیر (۱۸۸۴ـ۱۹۶۷)(Funk, Casimir)

زیست‌شیمی‌دان امریکایی، زادۀ لهستان. پیش‌گام تحقیق دربارۀ ویتامینها و اولین کسی بود که نیاسین (اسید نیکوتینیک)، از ویتامین‌های ب ـ کمپلکس را به‌صورت خالص به‌دست آورد. سوء‌تغذیه را علت برخی از بیماری‌های خاص می‌دانست. در ۱۹۱۲، نشان داد که عصارۀ برنج بیماری بری‌بری را در کبوتران درمان می‌کند، زیرا این عصاره حاوی نوعی آمین است. او به‌غلط تصور می‌کرد که دسته‌ای از «آمین‌های حیاتی» را کشف کرده است. این اصطلاح خیلی زود به واژۀ ویتامین‌ها تبدیل شد. فونک در ورشو زاده شد و در برن و سوئیس درس خواند. قبل از مهاجرت به امریکا در ۱۹۱۵، در مؤسسه‌های تحقیقاتی اروپا کار می‌کرد. در ۱۹۲۳، به ورشو بازگشت و در ۱۹۲۷، به‌سبب نابسامانی اوضاع سیاسی کشورش به پاریس رفت. در آن‌جا مؤسسۀ تحقیقاتیِ «کازا بیوشیمیکا» را تأسیس کرد. در آستانۀ جنگ جهانی دوم و حملۀ آلمانی‌ها به فرانسه در ۱۹۳۹، به امریکا مهاجرت کرد. در ۱۹۴۰، رئیس «بنیاد تحقیقات پزشکی فونک» شد. فونک موفق نشد عامل بازدارندۀ بیماری بری‌بری در انسان، ویتامین ب‌۱‌، را کشف کند، اما پس از این‌ که رابرت ویلیامز (۱۸۸۶ـ‌‌۱۹۶۵) این مادّه را خالص کرد، ساختار مولکولی آن را در ۱۹۳۶ تعیین، و روش سنتز آن را ابداع کرد. همچنین، دربارۀ هورمون‌های جانوری، به‌ویژه هورمون‌های جنسی نرینگی، و نیز دربارۀ سرطان، دیابت، و زخم‌ها تحقیق کرد. روش‌های تولید داروها را بهبود بخشید و چند محصول جدید تجاری نیز تولید کرد.

 

---