فیلیپ دوم (۱۵۲۷ـ۱۵۹۸)
فیلیپ دوم (۱۵۲۷ـ۱۵۹۸)(Philip II)
پادشاه اسپانیا از ۱۵۵۶. در والیادولید[۱] زاده شد، پسر امپراتور شارل پنجم[۲] از خاندان هابسبورگ[۳] بود و با مری اول[۴]، ملکۀ انگلستان، ازدواج کرد (۱۵۵۴). پس از مرگ ماری (۱۵۵۹)، در تعقیب اهدافش در انگستان، به الیزابت اول، خواهر و جانشین ماری، پیشنهاد ازدواج داد، اما او نپذیرفت. پس از کناره‌گیری پدرش از سلطنت (۱۵۵۶)، اسپانیا، هلند، و متصرفات اسپانیا در ایتالیا و دو قارۀ امریکا[۵] را به ارث برد و در ۱۵۸۰ نیز پرتغال را به قلمرو خود منضم کرد. فیلیپ به‌سبب تحمل‌نکردن عقاید دیگران و ناآگاهی‌اش از خواسته‌های مردم هلند، هلندی‌ها را به شورش برانگیخت. در ۱۵۸۸ برای فتح انگلستان تلاش کرد و ناوگان شکست‌ناپذیر (آرمادای اسپانیا[۶]) را به آن‌جا فرستاد، اما شکست خورد. در ۱۵۸۹ نیز مدعی تاج و تخت فرانسه برای دخترش ایزابل[۷] شد. دوستدار ادبیات و هنر و پدری مهربان برای دخترانش بود؛ برای تسلط بر امپراتوری وسیع خود بسیار تلاش کرد. فردی مذهبی و بسیار متعصب بود و قوای مملکتش را در خدمت آرمان کاتولیکی نهاد. در اسپانیا، پروتستان‌ها را سوزاند و موریسکوها[۸] (اعراب مغربی[۹] یا مسلمانانی که وادار به گرویدن به مسیحیت شده بودند) را از کشور اخراج کرد. کشورهای پروتستان اروپا، فیلیپ را هیولایی سنگدل می‌دانستند. پس از آن که دون کارلوس[۱۰]، پسر فیلیپ، برضد پدر خود توطئه چید، فیلیپ او را به زندان انداخت و دون کارلوس اندکی بعد در زندان درگذشت (۱۵۶۸). پادشاهی فیلیپ در تلاش برای حفظ امپراتوری وسیعش گذشت. ناوگان اسپانیا در نبرد لپانتو[۱۱]، ناوگان مهاجم ترکان در مدیترانه را شکست داد (۱۵۷۱). پس از ۱۵۶۸ نیز با شورش هلندِ اسپانیا مواجه شد. اما خطرناک‌ترین دشمن اسپانیا، کشور پروتستان انگلستان بود. در ۱۵۶۸ الیزابت، ملکۀ انگلستان، سه کشتی اسپانیایی را مصادره کرد که اجناسی گرانبها داشتند و در ساوتمپتن[۱۲] پناه گرفته بودند. ماجراجویان انگلیسی، مانند فرانسیس دِریک[۱۳]، به کشتی‌های اسپانیایی در حین بازگشت از برّ جدید (دنیای نو)[۱۴] و دارای اجناس نفیس حمله می‌کردند، به تجارت غیر قانونی با مستعمرات اسپانیا در امریکا می‌پرداختند، و حتی در امریکای شمالی (ویرجینیا[۱۵]) مستعمره برپا داشتند (۱۵۸۷). الیزابت اول انگلستان به دون آنتونیو[۱۶]، رقیب فیلیپ، بر سر تاج و تخت پرتغال وعدۀ کمک داد (۱۵۸۰) و برای شورشیان هلند نیرو و پول فرستاد (۱۵۸۶ـ۱۵۸۷). درِیک به بندر اسپانیایی کادیس[۱۷]حمله برد و الیزابت نیز ماری، ملکۀ اسکاتلندی‌ها، را اعدام کرد (۱۵۸۷)؛ ماری، فیلیپ را وارث دعاوی خود بر تاج و تخت انگلستان و اسکاتلند کرده بود. اعدام ماری به حملۀ نافرجام آرمادای (جهازات شکست‌ناپذیر) اسپانیا به انگلستان انجامید؛ شکست این تهاجم (۱۵۸۸) سرآغازی بود بر افول قدرت اسپانیا.