قرص برافزایش

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قرصِ برافزایش (accretion disc)

قرصِ برافزايش

در اخترشناسی، حلقۀ پهنی از گاز و غبار که در فضا به دور جسمی، نظیر ستاره یا سیاه‌چاله[۱]، می‌گردد. این مادۀ مدارگرد[۲] از جسم همسایه‌ای، مانند ستاره‌ای دیگر، گرفته می‌شود. تصور می‌شود که قرص‌های برافزایشیِ غول‌آسایی در مرکز برخی از کهکشان‌ها[۳] و اختروَش[۴]ها موجود باشد. اگر جسم مرکزی قرصِ برافزایشی، ازجمله ستارۀ نوترونی[۵] یا سیاه‌چاله، میدان گرانشی[۶] نیرومندی داشته باشد،‌ گاز درحین سقوط به قرص برافزایشی انرژی آزاد می‌کند. این انرژی دمای گاز را به‌‌شدت افزایش می‌دهد و تابشی با طول موج کوتاه، نظیر پرتوهای ایکس[۷]، گسیل می‌شود.

 


  1. Black hole
  2. orbiting material
  3. galaxy
  4. Quasars
  5. neutron star
  6. gravitational field
  7. x-ray