قسام ، شیخ عزالدین (لاذقیه ۱۸۷۱ـ یعبد ۱۹۳۵)
قَسّام، شیخ عِزّالدّین (لاذِقِیَّه ۱۸۷۱ـ یَعْبُد ۱۹۳۵)
از علما و رهبران ضداستعماری و ضدصهیونیستی سوریه. تحصیلاتش را در سوریه و الْاَزْهَر گذراند و در مراجعت به تدریس مشغول شد و هم‌زمان به مبارزه با اشغالگران فرانسوی پرداخت و درپی آن در ۱۹۲۲ به اعدام محکوم شد، اما به حَیْفا گریخت و تدریس علوم اسلامی را ادامه داد. در آن زمان، حَیْفا از مراکز مهم فعالیت صهیونیست‌ها بود. قَسّام با تدوین برنامه‌ای، حرکت سیاسی خود را برای مقابله با صهیونیسم و استعمار بدین شرح اعلام کرد: ۱. تقویت اعتماد به نفس و دعوت به بیداری دینی و ترویج روحیۀ قیام مسلحانه در میان مردم، که قَسّام به همین منظور امامت مسجد حَیْفا را برعهده گرفت؛ ۲. تشکیل گروه‌های جهادی زیرزمینی؛ ۳. تشکیل کمیته‌های رهبری برای جمع‌آوری و کمک در تهیۀ اسلحه؛ ۴. انقلاب مسلحانه. مهاجرت وسیع یهودیان به فلسطین و توسعۀ زمین‌های صهیونیست‌ها، عملیات مسلحانه برضد آنان را پیش انداخت و با فرمان قَسّام زنجیره‌ای از عملیات نظامی علیه مناطق صهیونیست‌‌نشین، گشتی‌های ارتش بریتانیا و پلیس به‌صورت تک‌چریکی به وقوع پیوست. با بحرانی‌شدن اوضاع، نبرد آشکار شد و نیروهای قَسّام در یَعْبُد با نیروهای انگلیسی درگیر شدند و قَسّام در این عملیات به شهادت رسيد. مردم جنازۀ او را به حَیْفا بردند و با احترام فراوان دفن کردند.