قطز بن عبدالله
قطزِ بن عبدالله ( ـ۶۵۸ق)
(ملقب به ابوالفتح، سیف‌الدین، الملک المظفر، سلطان شهید) سومین سلطان ممالیک بحری مصر. در ابتدا مملوک (برده) ملک المعزّ أیبک ترکمانی بود، ولی خود را آزاده و خواهرزادۀ سلطان جلال‌الدین خوارزمشاه می‌دانست و خود را محمود بن مودود می‌خواند. در دوران سلطنت ملک المنصور، علی بن معزّ، که کودکی بیش نبود، همه کارۀ دولت و نایب‌السلطنۀ وی شد. درپی حملۀ مغولان به شام و نزدیک‌شدن خطر آنان، در ذیقعدۀ ۶۵۷ق ملک المنصور را از سلطنت خلع و خود به‌عنوان سلطان مصر تاج‌گذاری کرد. بلافاصله سپاهی تدارک دید و مردم را به جهاد و مقابله با مغولان تشویق کرد و با سپاه عظیمی به سوی شام به حرکت درآمد. در نبرد تاریخی عین جالوت که در ۲۵ رمضان ۶۵۸ق رخ داد، سپاه مغولان را درهم شکست و مانع از پیشروی آنان به‌سوی مصر شد. در دمشق از او استقبال باشکوهی به‌عمل آمد. وی پس از یک ماه اقامت در آن‌جا، سنجر حلبی را به نیابت از خود در دمشق گماشت و راهی مصر شد، اما در میانۀ راه به‌‌دست بَیبَرس و دیگر امرا به‌‌قتل رسید و در قُصیر مدفون شد. مزار وی مدتی زیارتگاه مردم بود تا این‌که بَیبَرس دستور داد جسد وی در جایی ناشناس دفن شود.