قلعه کهنه، محله

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

قلعه‌کُهْنه، محلّه

در حدود خیابان امام خمینی در یزد. محله‌ای قدیمی است و به‌سبب وجود نارنج‌‌قلعه یا دیوان‌خانۀ یزد در دورۀ مظفری، به این نام مشهور است. در دورۀ تیموری نیز قلعه یزد یا قلعه مبارکه که قصر سه طبقۀ شاهی در آن قرار داشت، در آن‌جا ساخته شد. یک پل متحرک و خندقی عمیق داشت. در دورۀ شاه‌عباس اول ویران و بقایای آن بعدها مرمت شد. قسمت‌هایی از آن به ژاندارمری و ساختمان بنیاد شهید تبدیل شد. میدان ساعت یا میدان مارکار و مسجدجامع یزد نیز در بخش دیگری از آن احداث شده است. حمام آن در دورۀ قاجار مورد استفاده دارالحکومه و بعدها فرمانداری و استانداری یزد قرار گرفت و امروز مرکز فرهنگی دانشگاه یزد است. مسجد شاه‌یحیی یا قلعه‌کهنه امروزی در گذشته داخل قلعه قرار داشته است. از مکان‌های آن سه مسجد بلبل، پایابی و بازار است. سالم‌ترین قسمت برج و باروی قدیمی شهر یزد در این محله قرار دارد. میدان قلعه یا میدان سعادت بازماندۀ این قلعه است.