قنات آبادی، شمس الدین (تهران ۱۳۰۱ـ۱۳۶۵ش)
قنات‌آبادی، شمس‌الدین (تهران ۱۳۰۱ـ۱۳۶۵ش)
| شمس‌الدین قنات‌آبادی | |
|---|---|
| زادروز |
تهران 1301ش |
| درگذشت | 1365ش |
| ملیت | ایرانی |
| تحصیلات و محل تحصیل | تحصیل در حوزه علمیه قم و حوزه علمیه نجف |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| آثار | سیری در نهضت ملی‌شدن نفت |
| گروه مقاله | تاریخ ایران |
رهبر مجمع مسلمانان مجاهد ایران. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود گذراند. از بیست‌سالگی در حوزه علمیه قم و پس از آن در حوزه علمیه نجف تحصیل کرد. قنات‌آبادی پس از بازگشت به ایران وارد عرصه سیاست شد و در سلک اطرافیان آیت‌الله کاشانی و نزدیکان فدائیان اسلام درآمد. شغل رسمی وی اداره دفتر اسناد رسمی بود. قنات‌آبادی در بهمن ۱۳۲۷ «مجمع مسلمانان مجاهد» را تأسیس کرد. وی علاوه بر رهبری این حزب، مدیر جراید ملت ما و دموکراسی اسلامی بود که هر یک زمانی ارگان مجمع محسوب می‌شدند. مهر میهن از روزنامه‌های مربوط به مجمع مسلمانان مجاهد و روزنامه آتش متعلق به سید مهدی میر اشرافی از دیگر جرایدی بود که شمس قنات‌آبادی مدیریت آن را به‌عهده داشت. با شکل‌گیری نهضت ملی ایران، قنات‌آبادی ابتدا به صف حامیان نهضت پیوست و مجمع مسلمانان مجاهد به رهبری او در شمار احزاب مرتبط با جبهه ملی ایران بود اما پس از چندی با دربار مرتبط شد و به مخالفت با دکتر مصدق برخاست. شمس قنات‌آبادی در دوره هفدهم مجلس شورای ملی، از شاهرود به نمایندگی مجلس انتخاب شد و در صف اقلیت مجلس در شمار مخالفان فراکسیون نهضت ملی بود. قنات‌آبادی در ادوار هجدهم و نوزدهم مجلس شورای ملی که پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ برگزار شد، نماینده بود. از آغاز مجلس نوزدهم، لباس روحانی را کنار گذاشت و از ۱۳۳۵ با همکاری میر اشرافی به تجارت پرداخت. شمس قنات‌آبادی در ۱۳۴۲ مدتی قائم‌مقام نایب‌التولیه آستان قدس رضوی بود. از او کتاب سیری در نهضت ملی‌شدن نفت که عنوان خاطرات اوست، منتشر شده است.