لاسکو
لاسْکو (Lascaux)
غاری در نزدیکی مونتینیاک ـ سور ـ وِزِر[۱] در دوردونی[۲]، جنوب غربی فرانسه نقاشی‌های دیواری ماقبل تاریخیِ آن را در ۱۹۴۰ کشف کردند. انبوهی از نقاشی‌های واقع‌گرایانه[۳] و نمادین[۴] اوروکس[۵] (گاو وحشی)، اسب، و گوزن سرخ از دورۀ دیرینه‌سنگی علیا[۶] (عصر حجر قدیم[۷]، ح ۱۵,۰۰۰پ‌م) در زیر لعابی آهکی برجا مانده است. بسیاری از نقاشی‌ها بر روی تصاویر پیشین کشیده شده‌اند، و امکان پی‌گیری تحوّل سبک‌ها را در طول بیش از هزار سال، به‌ویژه در طرز ترسیمِ شاخ‌ها و سم‌ها، فراهم آورده‌اند. نقاشی‌های جدیدتر، حیوانات را در کنار نشانه‌ها و نمادهایی نشان می‌دهد که ممکن است علامت قبایل بوده باشند یا در جادوی شکار کاربرد داشته‌اند؛ این تصاویر از کیفیت پیشرفتۀ هنری و مهارت فنی حکایت دارند. رنگ‌ها ـ قرمز اخرا[۸] و سیاه منگنز[۹] ـ را یا روی سطح دیوار می‌مالیدند و یا پودر رنگ را با لوله‌ای می‌دمیدند. کنده‌کاری و سنگ‌تراشی نیز در خلق این تصاویر دخیل بوده است. در لاسکو بازنماییِ واحد، که ویژگی معمول هنر غار است، به قالب گروهی بسط می‌یابد؛ مثلاً دسته‌ای گوزن را در حال شناکردن نشان می‌دهد. احتمال دارد که لاسکو مکانی آیینی بوده باشد، ولی علت وجودی آثار هنری آن، هنوز جای بحث دارد. گشایش غار به روی گردشگران، به کیفیت نقاشی‌ها لطمه زد؛ از این‌رو در ۱۹۶۳ غار را بستند، و از ۱۹۸۳، نسخه‌ای از آن را در معرض تماشای عموم قرار دادند. بازسازی نقاشی‌های غار، در تخمین حدود زمانیِ تکمیل هر اثر، سودمند بوده است. هنر ماقبل تاریخی[۱۰] مشابهی در آلتامیرا[۱۱]ی اسپانیا کشف شد.