لالی ـ تولاندال، توما آرتور (۱۷۰۲ـ۱۷۶۶)
لالی‌ـ‌تولانْدال، توما آرتور (۱۷۰۲ـ۱۷۶۶) Lally-Tollendal, Thomas Arthur
(ملقب به کنت دو لالی‌ـ‌تولاندال[۱]) ژنرال فرانسوی. در شورش جیکوبی[۲]ها، در اسکاتلند، بر ضد سلطۀ انگلیسی‌ها جنگید (۱۷۴۵). درخلال جنگ هفت‌ساله[۳] (۱۷۵۶ـ۱۷۶۳) فرماندۀ سپاه اعزامی فرانسه به هند بود؛ در این لشکرکشی، ابتدا به موفقیت‌هایی دست یافت، اما سرانجام مجبور شد بندر فرانسوی پوندیچری[۴] را به انگلیسی‌ها تسلیم کند (۱۷۶۱). درپی این اتفاق او را به فرانسه فراخواندند و پس از محاکمه، زندانی و اعدام شد (۱۷۶۶). لالی‌ـ‌تولاندال در رومان[۵]، در ولایت دوفینه[۶]، زاده شد و لقب اشرافی خود را از مادرش به ارث برد. پدرش، سر ژرار اولالی[۷]، از جیکوبی‌های ایرلند بود که پس از شکست شورش جیکوبیها (۱۷۱۵) به فرانسه مهاجرت کرده بود. در ۱۷۲۱ به ارتش فرانسه پیوست، در جنگ با اتریش (۱۷۳۴) و در نبردهای دتینگن[۸] (۱۷۴۳) و فونتنوا[۹] (۱۷۴۵) شرکت کرد. با شاهزاده چارلز ادوارد استوارت[۱۰] به اسکاتلند رفت (۱۷۴۵) و در نبرد فالکرک[۱۱] جنگید.