لاهه، کنفرانس های
لاهه، کنفرانس‌های (Hague Conferences)
از مهم‌ترین جنبش‌هایی که در برقراری صلح در جهان در ۱۸۹۹ و ۱۹۰۷ پیش از جنگ جهانی اول در شهر لاهه[۱]، در هلند، به‌وقوع پیوست. این دو کنفرانس به ابتکار و درخواست تزار روسیه صورت گرفت. ۲۶ کشور، ازجمله امریکا، در کنفرانس ۱۸۹۹ شرکت داشتند و ۴۴ کشور نیز نمایندگان خود را به کنفرانس دوم اعزام کردند. کنفرانس سوم لاهه، در ۱۹۱۵، با آغاز جنگ جهانی اول منتفی شد. محدودکردن زرّادخانه‌های ملّی و یافتن راهکارهایی برای حل مناقشات بین‌المللی از طریق داوری و حکمیّت هدف اصلی برگزاری این کنفرانس‌ها بود. نخستین هدف این کنفرانس‌ها درپی خودداری آلمان از کاستن تسلیحات و جنگ‌افزارهایش تحقّق نیافت. در کنفرانس‌های لاهه برای حل مناقشات بین‌المللی، حفظ حقوق کشورهای بی‌طرف، جلوگیری از گلوله‌باران شهرهای بی‌دفاع، ممنوعیّت استفاده از گازهای سمی، و ممنوعیت بمباران هوایی قوانینی تدوین شد. از آن‌جا که همۀ کشورهای شرکت‌کننده در این کنفرانس‌ها پیمان‌نامه‌های تدوین‌شده را تصویب نکردند، هیچ‌یک از مفاد آن‌ها ضمانت اجرایی نیافت. درخلال جنگ جهانی اول و دوم، بیشتر مفاد قراردادهای لاهه نادیده گرفته شدند. طرح مربوط به داوری اختیاری، که درخلال کنفرانس‌های لاهه تدوین شد، به تشکیل دیوان دایمی داوری[۲] انجامید که بعدها به دادگاه لاهه[۳] شهرت یافت.