لایشمن، ویلیام بوگ (۱۸۶۵ـ۱۹۲۶)
لایْشْمَن، ویلیام بوگ (۱۸۶۵ـ۱۹۲۶)(Leishman, William Boog)
پزشک اسکاتلندی ارتش. انگل‌های پیش‌زی عامل مولد گروهی از بیماری‌ها را کشف کرد که اینک لیشمانیوز[۱] خوانده می‌شوند. در ۱۹۰۹ لقب سِر[۲] گرفت. در کلاسگو زاده شد و در آن‌جا به تحصیل پرداخت. همۀ دورۀ کاری‌اش را در نیروهای پزشکی ارتش سلطنتی[۳] سپری کرد. از ۱۸۹۰ تا ۱۸۹۷، به هند اعزام شد و از ۱۹۰۳، استاد دانشکدۀ پزشکی ارتش[۴] شد. در ۱۹۱۴، مشاور وزارت جنگ در بیماری‌های گرمسیری بود در ۱۹۱۹ عنوان نخستین مدیر بخش آسیب‌شناسی وزارت جنگ انتخاب شد. از ۱۹۲۳ مدیر کل خدمات پزشکی ارتش بود. در ۱۹۰۰ پیش‌زی انگل عامل بیماری کالا ـ آزار[۵] را با استفاده از روشی کشف کرد که اینک رنگ‌آمیزی لایشمن[۶] نامیده می‌شود. او برای این امر یاخته‌های طحال سربازانی را که به‌علت ابتلا به کالا ـ آزار جان سپرده بودند، بررسی کرد و یافته‌های خود را در ۱۹۰۳ منتشر کرد. در همان سال، چارلز دوناوان[۷] (۱۸۶۳ـ۱۹۵۱) از خدمات پزشکی هند[۸] نیز مستقل از وی به همین کشف نائل شد و از این‌رو عامل تک‌یاخته‌ای بیماری را با نام علمی Leishmania danovani شناختند. لایشمن همچنین به همکارش آلمروث رایت[۹] (۱۸۶۱ـ۱۹۴۷) در پیش‌برد نوعی تلقیح ضد تیفوئید کمک کرد و در روشن‌ساختن چرخۀ زندگی اسپیرولت[۱۰] Spirochaeta duttoni، که عامل تب کنه‌ای افریقایی[۱۱] است، نیز همکاری داشت.