لعان
لِعان
(در لغت بهمعنای یکدیگر را لعنتکردن) در فقه امامیه سوگند مخصوصی است که پدر میتواند با آن طفلی را که فرزند او شناخته شده است نفی کند؛ یا نسبت زنادادن شوهر به زن خود و واداشتن قاضی آنان را به لعنتکردن بر خود با الفاظ خاص با این مفهوم که «خدا بر من لعنت کند اگر دروغگو باشم». لِعان دربارۀ نفی ولد در صورتی ممکن است که قاعدۀ اَمارۀ فراش موجود باشد. لعان صرفاً بین زوجین در نکاح اجرا میشود. در قانون مدنی به پیروی از فقه امامیه، لعان بهعنوان طریق اثبات نفی ولد شناخته شده است، مشروط بر اینکه زوجین هردو در قید حیات باشند. روش اجرای لعان آن است که زن و شوهر هردو نزد حاکم شرع حاضر شوند و شوهر در حضور حاکم چهاربار نفی ولد نماید و زن نیز چهاربار ادعای وی را رد کند. پس از آنکه لعان اجرا شد، عقد نکاح بین زن و شوهر فسخ میشود و زوجین برای همیشه به یکدیگر حرام میشوند و از یکدیگر ارث نمیبرند. همچنین نسبت فرزند مورد لعان از پدر منتفی شده و بین او و پدر و خویشاوندان پدری رابطۀ توارث نخواهد بود، مگر آنکه پدر از لعان رجوع کرده و طفل را فرزند خود بداند، در این صورت طفل از پدر و خویشاوندان پدری ارث میبرد ولی آنها از او ارث نمیبرند. در هر صورت، لعان تأثیری در وجود توارث بین طفل و مادر و خویشاوندان مادری ندارد. دعوی نفی ولد پس از اقرار صریح یا ضمنی شوهر به اُبوّت خود قابل پذیرش نخواهد بود.