لنا اولین
لنا اولین Lena Olin | |
---|---|
زادروز |
استکهلم 22 مارس 1955م |
محل زندگی | امریکا - سوئد |
ملیت | سوئدی |
شغل و تخصص اصلی | بازیگر |
آثار | متن و فهرست انتهای مقاله |
گروه مقاله | سینما |
خویشاوندان سرشناس |
لاسه هالستروم (همسر، از 1994م) استیگ اولین (پدر) |
لنا اولین (استکهلم 22 مارس 1955م - ) Lena Olin
(نام کامل: لنا ماریا یونا اولین[۱]) بازیگر سوئدی. پدر و مادرش بازیگر بودند، اما خودش در ابتدا علاقهای به بازیگری نداشت. پدرش استیگ اولین[۲] بازیگر نقشهای اصلی در سینمای سوئدِ دهههای ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰م، در تعدادی از فیلمهای اینگمار برگمان جلوی دوربین رفته و خود نیز چند فیلم طی دهۀ ۱۹۵۰م، کارگردانی کرده است. لنا پس از پایان دورۀ دبیرستان مدتی در یک بیمارستان کار میکرد و آموزگار بود. به تشویق اینگمار برگمان فیلم ساز نامدار سوئدی و دوست خانوادگیشان وارد یک مدرسۀ تئاتر شد. خیلی زود به تئاتر سلطنتی دراماتیک[۳] در استکهلم راه پیدا کرد و مورد توجه قرار گرفت. از نیمۀ دوم دهۀ ۱۹۷۰م با ایفای نقش کوتاهی در فیلمی از برگمان (چهره به چهره[۴])، در فیلمهای سوئدی بازی میکرد. به دنبال ایفای نقش در سبکی تحملناپذیر هستی[۵] (1988م)، در سطح بینالمللی به شهرت رسید و به آمریکا رفت. برای دشمنان، یک داستان عاشقانه[۶] (1989م) نامزد دریافت اسکار بهترین بازیگر نقش دوم بود. همسر نخستش اوریان رامبری[۷] بازیگر است و همسر دومش لاسه هالستروم[۸] (از ۱۹۹۴م)، کارگردان.
اولین مثل گرتا گاربو و اینگرید برگمان محصول موفق و درخشان دیگری از سوئد بود که در هالیوودِ دهۀ ۱۹۸۰م محبوب شد. در واقع او با چهرۀ ملیح و مرموزش مناسبترین انتخاب برای ایفای نقش زنِ هنرمندِ مستقل و اسرارآمیزِ نسخۀ سینمایی بار هستی/ سبکی تحملناپذیر هستی (رمان معروف میلان کوندرا) بود؛ ضمن این که ویژگیهای یک زن برگمانی را نیز دارا بود و به همین دلیل یکبار در فانی و الکساندر[۹] (1982م) و بار دیگر در نقش «آنا[۱۰]» در فیلم پس از تمرینِ[۱۱] (1984م) برگمان ظاهر شد. اوج کار اولین در ۱۹۸۹م با فیلم دشمنان، یک داستان عاشقانه بود. در این فیلم او توانست نقش «ماشا[۱۲]»، یکی از بازماندگان اردوگاههای مرگ نازیها، را با قدرت هرچه تمامتر بازی کند. در ۱۹۹۰م در هاوانا[۱۳] کنار رابرت ردفورد بازی کرد. اما فیلم چندان موفق نبود. در ۱۹۹3م، یکی از بهترین شهرآشوبهای تاریخ سینما را کنار گری اولدمن در نوآرِ مدرنِ از رومئو خون میرود[۱۴] به تصویر کشید. خشونت و بیرحمی، ملاحت و اغواگری و شیطانصفتی اولین در این فیلم از مثالزدنیترین نمونههای دهۀ ۱۹۹۰م به شمار میرود. لنا اولین در سالهای پس از این به تناوب در آثار هالیوود و اروپایی عمدتاً در نقشهای اصلی یا شخصیتهای مهم فیلمها بازی کرده است.
از کارهای بعدی اوست:
- شب و لحظه[۱۵] (آنا ماریا تاتو[۱۶] - ۱۹۹۴)
- شبهنگام در منهتن[۱۷] (سیدنی لومت - ۱۹۹۶)
- دروازهٔ نهم[۱۸] (رومن پولانسکی - ۱۹۹۹)
- شکلات[۱۹] (لاسه هالستروم - ۲۰۰۰)
- تاریکی[۲۰] (ژاومه بالاگرو[۲۱] - ۲۰۰۲)
- کازانووا[۲۲] (لاسه هالستروم - ۲۰۰۵)
- کتابخوان[۲۳] (استیون دالدری[۲۴] - ۲۰۰۸)
- مرا به یاد داشته باش[۲۵] (آلن کولتر[۲۶] - ۲۰۱۰)
- هیپنوتیزمکننده[۲۷] (لاسه هالستروم - ۲۰۱۲)
- قطار شبانۀ لیسبون[۲۸] (بیله آگوست[۲۹] - ۲۰۱۳)
- یک زندگی[۳۰] (جیمز هاوز[۳۱] - 2023)
- ↑ Lena Maria Jonna Olin
- ↑ Stig Olin
- ↑ Royal Dramatic Theatre
- ↑ Face to Face
- ↑ The Unbearable Lightness of Being
- ↑ Enemies, A Love Story
- ↑ Örjan Ramberg
- ↑ Lasse Hallström
- ↑ Fanny och Alexander
- ↑ Anna
- ↑ After the Rehearsal
- ↑ Masha
- ↑ Havana
- ↑ Romeo Is Bleeding
- ↑ The Night and the Moment
- ↑ Anna Maria Tatò
- ↑ Night Falls on Manhattan
- ↑ The Ninth Gate
- ↑ Chocolat
- ↑ Darkness
- ↑ Jaume Balagueró
- ↑ Casanova
- ↑ The Reader
- ↑ Stephen Daldry
- ↑ Remember Me
- ↑ Allen Coulter
- ↑ Hypnotisören
- ↑ Night Train to Lisbon
- ↑ Bille August
- ↑ One Life
- ↑ James Hawes