لوسیاد
لوسیاد (The, Lusiad)
شعر ملی پرتغال. لوئیش واز دِ کاموئش[۱] در ۱۵۷۲ آن را منتشر کرد. این شعر، که از مهم‌ترین و موفق‌ترین حماسه‌های دورۀ رنسانس است، قهرمانی پرتغالی‌ها (لوسی‌تانیایی[۲]ها) را در کشف راه دریایی به هند می‌ستاید. هرچند این حماسه ازنظر تاریخی دو سال از سفر واسکو دو گاما[۳] (۱۴۹۷ـ۱۴۹۹م) را دربر می‌گیرد، تاریخ پرتغال را نیز، قبل و بعد از زمان کاموئش، با صحنه‌هایی خیال‌انگیز شرح می‌دهد. شعر از دَه بند (۱۱۰۲پاره) هشت وزنی[۴] (پاره‌هایی هشت‌سطری با قافیۀ اب اب اب ج ج) تشکیل شده است. با آن که کاموئش در این اثر درصدد رقابت با عظمت حماسه‌های کلاسیک ماننداَنِئید[۵]، اثر ویرژیل[۶]، است؛ اثرش مبتنی بر حوادث تاریخی و حاصل هفده سال تجربۀ او از زندگی در هند و خاور دور است. وقایع داستان پس از مقدمه، استمداد، و تقدیم‌نامه به شاه سباستیان[۷]، از نقطه‌ای شروع می‌شود که پرتغالی‌ها دریانوردی خود را از ساحل افریقای شرقی در اقیانوس هند شروع کردند. وقایع اساطیری (با حمایت ونوس[۸] از این اقدام متهورانه و مخالفت باکوس[۹] با او) با مهارت تمام با روایت تاریخی درآمیخته است که شامل قطعه‌های توصیفی مهم و انواع وقایع فرعیِ خیالی و تاریخی است و در آخر با نتیجه‌ای پیروزمندانه به‌پایان می‌رسد.