لیستر، جوزف (۱۸۲۷ـ۱۹۱۲)
لیسْتِر، جوزف (۱۸۲۷ـ۱۹۱۲)(Lister, Joseph)
جراح انگلیسی. تحت تأثیر کارهای لوئی پاستور[۱] در زمینۀ باکتریها، روش جراحی آنتی سپتیک (گندزدا)[۲] را ابداع کرد. او برای مبارزه با عفونت زخم در بیمارستانها از پارچههای آغشته به اسید کربولیک[۳] برای زخمبندی استفاده میکرد و مقررات بهداشتی سختی را برپا داشت. در ۱۸۸۳، لقب بارونت، و در ۱۸۹۷، لقب بارون گرفت. پس از کشف داروهای بیهوشی، تعداد عملهای جراحی بسیار افزایش یافت، ولی میزان مرگ و میر ناشی از آنها بیش از ۴۰ درصد بود. با روش ضدعفونی لیستر این رقم بسیار کاهش یافت. لیستر در آپتن[۴]، واقع در اِسِکس[۵]، زاده شد و در یونیورسیتی کالج[۶] لندن درس خواند. در گلاسگو (۱۸۶۰ـ۱۸۶۹)، ادینبورگ[۷] (۱۸۶۹ـ۱۸۷۷)، و کینگز کالج[۸] (۱۸۷۷ـ۱۸۹۲) لندن استاد جراحی بود. در ۱۸۹۱، به ریاست مؤسسۀ طب پیشگیری انگلستان[۹] درآمد که تازه تأسیس شده بود. این مؤسسه بعدها مؤسسۀ لیستر[۱۰] نام گرفت. آن زمان، تصور میشد عفونت نوعی فرآیند سوختن است و براثر تماس بافتهای مرطوب بدن با اکسیژن ایجاد میشود. زمانی که لیستر خبر شد پاستور ریزسازواره[۱۱]ها را کشف کرده است، از اسید کربولیک بهمنزلۀ ضدعفونیکننده[۱۲] استفاده کرد. در ۱۸۶۷، اعلام کرد که عفونت در بخشهای تحت سرپرستی او در بیمارستان سلطنتی گلاسگو[۱۳] ۹ ماه دیده نشده است. بعدها، لوازم جراحی و پوششهای زخم را با روش ابداعی رابرت کخ[۱۴] آلمانی با بخار آب استریل میکرد.