ماتریدیه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

ماتُریدیّه

فرقه‌ای کلامی در میان اهل سنت، پیروان ابومنصور محمد ماتریدی پدید آمده در قرن ۴ق در ماوراء‌النهر. ماتریدی، حنفی مذهب بود و عقایدش در بین حنفیان رواج داشت و پیروان ابوحنیفه، که اکثریت اهل سنت و جماعت را تشکیل می‌دادند، از نظر اعتقادی ماتریدی بودند. ماتریدیه در برخی اصول کلامی با اشاعره اختلاف دارند و مذهب کلامی‌شان در اتکا به عقل و شیوۀ خاص مباحثه، با وجود نوشتن ردّیه بر معتزله، به معتزله نزدیک‌تر است. به عقیدۀ ماتریدیه عالم حادث است، خداوند به جمیع صفات موصوف است، اراده و خلق خیر و شرّ برای خداوند یکسان است، حسن و قبح اشیا عقلی است، خداوند به کسی تکلیف مالایطاق نمی‌کند، همۀ افعال خداوند بر مبنای مصلحت است، خداوند ظالم نیست و عقلاً محال است ظالم باشد، انسان در کارهای خود دارای قدرت و اختیار است، ایمان کم و زیاد نمی‌شود.