ماده (علم)

مادّه (علم)(matter)
در علم، اصطلاحی عام برای اطلاق بر هر آنچه فضا را اشغال می‌کند و دارای صفات گرانی (ثقل) و لَختی است. در فیزیک کلاسیک، مادّه و نیرو (انرژی) دو مفهوم جداگانه‌ای انگاشته می‌شدند که در شالودۀ همۀ پدیده‌های فیزیکی بودند. اما فیزیک‌دان‌های عصر جدید نشان داده‌اند که تبدیل مادّه به نیرو و نیرو به مادّه امکان‌پذیر است و به این ترتیب بر تمایز دیرینۀ میان این دو مفهوم خط بطلان کشیده‌اند. با این همه، دانشمندان در هنگام بررسی تعداد زیادی از پدیده‌ها ـ از قبیل حرکت، رفتار مایعات و گازها، و حرارت ـ همچنان درمی‌یابند که بررسی مادّه و نیرو به‌عنوان ذرات جداگانه‌ کاری ساده‌تر و راه‌گشاتر است. ذرّات بنیادی معیّنی باهم ترکیب می‌شوند و اتم‌ها را به‌وجود می‌آورند؛ اتم‌ها، نیز، به هم می‌آمیزند و مولکول‌ها را تشکیل می‌دهند؛ خواص یکایک مولکول‌ها و توزیع و آرایش آن‌ها کیفیت‌های گوناگونی از قبیل جِرم، سختی، چسبندگی، سَیَلان، رنگ، طعم، مقاومت ویژۀ برقی، رسانندگی گرمایی، و کیفیت‌های دیگری به مادّه در همۀ شکل‌هایش می‌بخشند. در فلسفه، مادّه به‌طور کلی به‌منزلۀ مادّۀ خام جهان فیزیکی انگاشته شده است، اگرچه برخی از فیلسوفان مکتب ایدئالیسم، از قبیل جورج بارکلی، فیلسوف ایرلندی، انکار می‌کنند که مادّه مستقل از ذهن وجود دارد. بیشتر فیلسوفان جدید تعریف علمی مادّه را می‌پذیرند.

 

---