مان، توماس (۱۸۷۵ـ۱۹۵۵)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مان، توماس (۱۸۷۵ـ۱۹۵۵)(Mann, Thomas)

توماس مان
Thomas Man
زادروز ۱۸۷۵م
درگذشت ۱۹۵۵م
محل زندگی آلمان- سوییس
ملیت آلمانی
شغل و تخصص اصلی رمان نویس
شغل و تخصص های دیگر منتقد
آثار اعترافات فلیکس کرول کلاه بردار (۱۹۵۴)
گروه مقاله ادبیات غرب
خویشاوندان سرشناس هاینریش مان (برادر)
جوایز و افتخارات نوبل ادبیات (۱۹۲۹)
مان، توماس

رمان‌نویس و منتقد آلمانی. هنرمندی بسیار درون‌گرا که موضوعات آثارش را از تجربه‌ها و اندیشه‌های درونی خود می‌‌گرفت. دل‌مشغولی او در اواسط زندگی، مسئلۀ مرگ و موقعیت هنرمند در قبال جامعه بود. نخستین رمان او، بودِنبروک‌ها[۱] (۱۹۰۱)، داستان انحطاط تدریجی خانواده‌ای تاجر طی چهار نسل است که به موازات تحلیل نیروی فرهنگی اتفاق می‌افتد. کوه جادو[۲] (۱۹۲۴)، اثر بزرگ سمبلیک او، که دربارۀ بیماریِ ذهن‌ها و بدن‌های مریض و نیز مرض اروپاست، مسئلۀ فرهنگ را با توجه به زندگی بررسی می‌کند. از میان داستان‌های کوتاه او مرگ در ونیز[۳] (۱۹۱۳) شایان ذکر است. در ۱۹۲۹ برندۀ جایزۀ نوبل ادبیات شد. مان در لوبک[۴] به‌دنیا آمد. برادر جوان‌تر هاینریش مان[۵] بود. در ادارۀ بیمه در مونیخ شروع به کار کرد و در هیئت تحریریۀ مجلۀ سیمپلیسیسیموس[۶] نمونه‌خوان بود و بعضی از داستان‌هایش در آن چاپ شد. به‌سبب مخالفتش با رژیم نازی به اجبار آلمان را ترک کرد و در ۱۹۴۰ شهروند ایالات متحده شد، اما در ۱۹۵۴ به اروپا بازگشت. برخی از آثار او عبارت‌اند از رمان چهاربخشی یوسف و برادرانش[۷] (۱۹۳۳ـ۱۹۴۳)، براساس تورات؛ دکتر فاوستوس؛ زندگیِ آدریان لِوِر کوهن، آهنگ‌ساز آلمانی، به روایت یک دوست[۸] (۱۹۴۷)، که نسخۀ امروزی افسانۀ فاوست با پس‌زمینه‌ای از آلمان قبل و پس از جنگ است؛ اعترافات فلیکس کرول کلاه‌بردار [۹] (۱۹۵۴) که آن را عموماً مهم‌ترین رمان طنز ادبیات آلمانی می‌دانند؛ و چند داستان کوتاه، ازجمله تونیو کروگر[۱۰] (۱۹۰۳) که مثالی از تضاد میان شخص معمولی و هنرمند است و در مجموعۀ تریستان[۱۱] (۱۹۰۳) چاپ شد؛ درپی این اثر فلورانس[۱۲] (۱۹۰۵) را منتشر کرد که گفت‌وگویی نمایشی است. در همین سال ازدواج کرد و سال بعد والاحضرت[۱۳] را نوشت. نوشته‌های او پس از شروع جنگِ ۱۹۱۴، در جهت توجیه موضع آلمان بود، به‌ویژه مقالۀ او دربارۀ فردریک کبیر[۱۴] با نام فریدریش و ائتلاف بزرگ[۱۵] (۱۹۱۵). ملاحظات فردی غیرسیاسی[۱۶] در ۱۹۱۸ به‌چاپ رسید. مقالات دیگر او در ۲ جلد گردآوری و در ۱۹۲۲ با نام گفتار و پاسخ و تلاش[۱۷] منتشر شد و مقاله‌ای نیز دربارۀ گوته[۱۸] و تولستوی[۱۹] در ۱۹۲۳ به‌چاپ رساند. مان با روی کار آمدن رژیم نازی جلای وطن کرد و به سوئیس رفت. در آن‌جا از ۱۹۳۷ سردبیر روزنامۀ ماس اوند ورت[۲۰] شد. از شهروندی آلمان و نیز دانشنامۀ دکترای افتخاری[۲۱] محروم شد؛ این دانشنامه را از دانشگاه بُن دریافت کرده بود. در این زمان، 'یوسف و برادرانش' در دست انتشار بود؛ این مجموعه شامل سرگذشت یعقوب[۲۲] (۱۹۳۳)، یوسف جوان[۲۳] (۱۹۳۴)، یوسف در مصر[۲۴] (۱۹۳۶)، و یوسف رزاق[۲۵] (۱۹۴۳) است. این اثر به‌سبب زیر سؤال‌بردن ماهیت بشر از نظر فلسفی و نیز برای قدرت روایی و شخصیت‌پردازی آن مهم است. مان در سرتاسر این دوره مرتباً از جنبش‌های ضد نازی حمایت کرد؛ بر تفکیک‌ناپذیری ماهیت خود در مقام هنرمند و منتقد اجتماعی و وحدت دنیای خردمندان تأکید داشت. برخی از مقاله‌های سیاسی و خطابه‌هایش به انگلیسی با نام نظم روز[۲۶] (۱۹۴۲) منتشر شد. در ۱۹۳۸ به امریکا رفت و در ۱۹۴۰ به شهروندیِ امریکا درآمد، اما بعد به اروپا بازگشت و در نزدیکی زوریخ اقامت کرد. آثار بعدی او عبارت‌اند از لوته در وایمار[۲۷] (۱۹۳۹) و سرهای عوض شده[۲۸] (۱۹۴۰)، افسانه‌ای هندی.
کوه جادو با ترجمه‌ی حسن نکوروح و بودنبروک‌ها با ترجمه‌ی علی‌اصغر حداد در ایران به چاپ رسیده است.

 


  1. Buddenbrooks
  2. Der Zauberberg/The Magic Mountain
  3. Der Tod in Venedig/Death in Venice
  4. Lübeck
  5. Heinrich Mann
  6. Simplicissimus
  7. Joseph und seine Brüder/Joseph and his Brothers
  8. Doktor Faustus, das Leben des deutschen Tonsetzers Adrian Leverkuehn, erzählt von einem Freund/Dr Faustus: the Life of the German Composer Adrian Leverkuehn, as told by a Friend
  9. Die Bekenntnisse des Hochstaplers Felix Krull/Confessions of Felix Krull, Confidence Man
  10. Tonio Kröger
  11. Tristan
  12. Firenze/Florence
  13. Königliche Hoheit/Royal Highness
  14. Frederick the Great
  15. Friedrich und die grosse Koalition
  16. Betrachtungen eines Unpolitischen/Meditations of an Unpolitical Person
  17. Rede und Antwort, Bemühungen/Speech and Reply Endeavours
  18. Goethe
  19. Tolstoy
  20. Mass und Wert
  21. Ehrendoktor
  22. Die Geschichten Jaakobs/The Tales of Jacob
  23. Der junge Joseph/Young Joseph
  24. Joseph in Aegypten/Joseph in Egypt
  25. Joseph der Ernährer/Joseph the Provider
  26. Order of the Day
  27. Lotte in Weimar
  28. Die vertauschten Köpfe/The Transposed Heads