مبادی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

مبادی

(جمع مبدأ، به‌معنی بنیاد و آغاز) در اصطلاح منطق، مبدأها، مقدمات و بنیادهای هر علم. مبادی دو قسم است: ۱. مبادی عام، یعنی بنیادها، پایه‌ها و مقدماتی که در همه یا در برخی از علوم به‌کار می‌رود و بدان اتکا و از آن استفاده می‌شود، مثلِ «اجتماع نقیضین محال است»؛ ۲. مبادی خاص، یعنی پایه‌ها و مقدمات ویژۀ یک علم، مثل گزارۀ «دو مقدار مساوی با مقدار سوم، خود مساوی‌اند» که ازجمله مبادی ویژۀ علوم ریاضی است و تصورات و تصدیقات معلوم، که ذهن با اتکّا بدان‌ها و به‌دنبال تنظیم آن‌ها به کشف مجهول نایل می‌آید، مبادی خاص دانش منطق است.