مجلس بررسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مجلس بررسی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
مجلسی که در ۱۳۵۸ش اصول قانون اساسی ایران را تدوین کرد و به رأی عمومی نهاد. پس از تهیۀ پیش‌نویس قانون اساسی توسط شورای انقلاب، طبق اساس‌نامۀ این شورا و مأموریت‌های دولت موقت، قرار بر این شد که این پیش‌نویس توسط مجلس مؤسسان بررسی شود. پیش‌نویس ابتدا منتشر شد و جمعی از رجال و رهبران سیاسی، ازجمله امام‌خمینی، معتقد بودند مستقیماً به رأی مردم نهاده شود. امّا پافشاری مهندس مهدی بازرگان سبب شد که مجلسی تشکیل شود و به بررسی اصول و مواد پیش‌نویس بپردازد. از آن‌جا که مشکلات زیادی در ابتدای انقلاب در کشور وجود داشت، به پیشنهاد آیت‌الله طالقانی، قرار شد مجلسی کوچک‌تر با عنوان مجلس خبرگان تشکیل شود. با موافقت امام‌خمینی، اعضای شورای انقلاب و مهندس بازرگان، نخست‌وزیر دولت موقت، در روز جمعه ۲۹ تیر ۱۳۵۸، طی انتخاباتی سراسری ۷۳ نماینده از کل کشور برگزیده شدند. مجلس بررسی نهایی قانون اساسی در روز ۲۸ مرداد همان سال افتتاح شد. نخستین رئیس آن آیت‌الله خادمی و سپس آیت‌الله منتظری بود و با مدیریت و فعالیت دکتر بهشتی، جلسات اداره و اصول مطروحه بررسی شد. متن بررسی‌شده، که به پیش‌نویس قانون اساسی معروف بود، در این مجلس تغییرات فراوانی یافت. مهم‌ترین تغییرات مربوط به قوۀ مجریّه و رهبری بود. در قوۀ مجریه، از اختیارات رئیس‌جمهور کاسته و بر اختیارات نخست‌وزیر افزوده شد. همچنین اصل ولایت فقیه، با عنوان رهبری و اختیارات مهم و زیربنایی، طی فصلی جداگانه به تصویب رسید. آخرین جلسۀ این مجلس در روز ۲۴ آبان ۱۳۵۸ برگزار و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران با ۱۷۵ اصل تصویب و تدوین شد.