مجلس عوام
| مجلس عوام | |
|---|---|
| نام فارسی | مجلس عوام |
| نوع کاربری | پارلمان |
| نام لاتین | House of Commons |
| دفتر مرکزی(مقر) | انگلستان |
| علت تاسیس / تشکیل | نمایندگی مردم، مباحثه، قانون‌گذاری، تصویب بودجۀ عمومی، جذب نیروهای تشکیل‌دهندۀ دولت و تحقیق و تفحص دربارۀ فعالیت‌های دولت |
مجلس عوام (House of Commons)
مجلس سفلای پارلمان انگلستان، متشکل از ۶۵۹ نمایندۀ منتخب مردم هر کدام از یک حوزۀ انتخابیه، با وظایف چندگانۀ نمایندگی مردم، مباحثه، قانون‌گذاری، تصویب بودجۀ عمومی، جذب نیروهای تشکیل‌دهندۀ دولت و تحقیق و تفحص دربارۀ فعالیت‌های دولت. ریاست مجلس عوام با سخنگوی آن است که عرفاً با حفظ کرسی خود در انتخابات سخنگوی دورۀ پیشین پارلمان است یا در دورۀ جدید با رأی نمایندگان مجلس انتخاب می‌شود، و فقط زمانی رأی می‌دهد که آرای مخالفان و موافقان در رأی‌گیری برابر باشد. از نوامبر ۱۹۸۹ جلسات مجلس عوام از تلویزیون پخش می‌شود. پس از انتخابات ۱۹۹۷، مجلس عوام از حیث حضور نمایندگان زن به رکورد ۱۲۰ نمایندۀ زن دست یافت، که ۱۰۱ تن از آنان عضو حزب کارگر بودند. اعضای مجلس عوام با رأی مستقیم همۀ افراد بالغ انتخاب می‌شوند. به موجب قانون پارلمانی ۱۹۱۱[۱] حداکثر فاصلۀ زمانی میان دو انتخابات سراسری پنج سال است، اما نخست‌وزیر می‌تواند هر زمان که بخواهد خواستار انحلال پارلمان شود. در حالت عادی، نخست‌وزیر زمانی خواستار برگزاری انتخابات می‌شود که به حزب خودش بیشترین احتمال پیروزی را در انتخابات بدهد. بدین ترتیب، اختیار انحلال پارلمان حربۀ سیاسی نیرومندی است که، البته، به دولت قدرتی مبنی بر کنترل محبوبیت انتخاباتی خویش نمی‌دهد. نخست‌وزیر و دولت وی برای روی کار ماندن باید اعتماد اکثریت اعضای مجلس عوام را جلب کنند، اما لازم نیست که اعتماد اکثریت اعضای مجلس اعیان[۲] را به‌دست آورند. نخست‌وزیر بیشتر وزیران خود را از میان نمایندگان مجلس عوام برمی‌گزیند و دولت باید در برابر مجلس از اقدامات و سیاست‌های خود دفاع کند. قوانین مهم نخست در مجلس عوام مطرح می‌شوند، و هر گونه تصمیم یا لایحۀ پیشنهادی برای افزایش مالیات یا هزینه‌های عمومی نیز باید از جانب وزیر مربوطه در مجلس عوام مطرح شود. اگر مجلس اعیان از تصویب قوانین مالی ظرف مدت یک ماه از تصویب آن‌ها در مجلس عوام کوتاهی کند، به موجب قانون ۱۹۱۱ پارلمان، آن مصوبه به توشیح مقام سلطنت خواهد رسید. بنابراین، مجلس عوام از نظر قانونی و سیاسی به مراتب مهم‌تر از مجلس اعیان است. اعضای پارلمان باید از اتباع انگلستان و حداقل ۲۱ سال سن داشته باشند. افرادی که صلاحیت نمایندگی مجلس عوام را ندارند عبارت‌اند از بیگانگان؛ افراد زیر ۲۱ سال؛ افرادی که گواهی پزشکی از ابتلای آنان به بیماری روانی حکایت کند؛ نجیب‌زادگان مرد یا زن؛ حقوق‌بگیران صاحب‌منصب کشور، مثلاً قضات، کارکنان کشوری و اعضای نیروهای مسلح؛ روحانیان کلیسای انگلستان، کلیسای ایرلند، کشیشان کلیسای کاتولیک رومی و کشیشان کلیسای اسکاتلند؛ محکومان به دوازده ماه حبس یا بیشتر؛ ورشکستگان به تقصیر؛ مرتکبان روش‌های فسادآمیز یا غیرقانونی در انتخابات؛ اعضای تمام‌وقت همۀ نیروهای انتظامی؛ و اعضای مجالس قانون‌گذاری خارجی غیر از کشورهای عضو جامعۀ مشترک‌المنافع. مجلس عوام از نظر اجتماعی ـ اقتصادی نمایانگر رأی‌دهندگان نیست.