صبا، محسن (تهران ۱۲۸۵ـ امریکا ۱۳۷۱ش)
صبا، محسن (تهران ۱۲۸۵ـ امریکا ۱۳۷۱ش)
فهرستنویس، کتابدار، استاد دانشگاه، نویسنده، پژوهشگر، مترجم ایرانی و مؤسس انجمن دوستداران کتاب. تحصیلات خود را در مدرسههای مختلف انجام داد، سپس همراه گروهی از محصّلان اعزامی، به فرانسه رفت و از دانشکدۀ حقوق پاریس دانشنامۀ دکتری گرفت و نخستین ایرانی است که از مدرسۀ عالی «شارت»، مدرسۀ تعلیمات مربوط به بایگانی و کتابداری، دیپلم گرفت. پس از بازگشت به ایران، در بانک ملی مشغول خدمت شد. در ۱۳۱۶ش کتابخانۀ بانک ملی را پایهگذاری و مجموعهسازی کرد که حدود پانزده سال از نظر مجموعه، نظم و ترتیب و فهرست، از شمار بهترین کتابخانهها بود و در ۱۳۲۴ش فهرست آن را، که نخستین فهرست منظّم و مطابق اصول کتابشناسی از یک کتابخانۀ ایران بود، بهچاپ رساند. در همان سالها انجمن دوستداران کتاب را، که نخستین انجمن به اسلوب جدید برای نشر کتابهای ظریف و زیبا بود، تأسیس کرد. ضمن خدمت در بانک ملی و تدریس در دانشگاه تهران، به استادی در دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران رسید. به ابتکار او تدریس کتابداری در دانشسرای عالی آغاز شد، اما چون روش سنتی کتابداری چندان برای تدریس مفید نبود، اصول فن کتابداری و تنظیم کتابخانههای عمومی و خصوصی تهران را که براساس منابع اروپایی و مشاهدات تازۀ خود در اروپا تألیف کرده بود، بهچاپ رساند. رشتۀ علمی بایگانی را نیز ایجاد و در این زمینه اصول بایگانی را تألیف کرد. از دیگر تألیفات اوست: فرهنگ بیان اندیشهها؛ اصول آماری و کلیات آمار اقتصادی. از ترجمههای اوست: مسافرت به ایران (الکسیس سولتیکف)؛ صدای انسانی (ژان کوکتو).